Post per Ballonvaart, de
verzameling van Lia DHondt-Willemsen
OHvZ-lid Lia DHondt-Willemsen komt uit een postzegelfamilie: nu ook haar
dochter Annelies postzegels verzamelt wordt er al zes generaties lang
min of meer fanatiek verzameld, en steeds met andere verzamelaccenten.
Een van de verzamelgebieden van Lia zelf was de ballonvaart.
In de jaren ’70 stuurde haar oma haar allerlei kaarten die iets te
maken hadden met de ballonvaart en in haar verzameling zitten ook wat
oudere en enkele recentere exemplaren. We geven de verzameling hier
chronologisch weer. Ballonvaart-post is posthistorisch interessant
vanwege de combinatie (vaak) van speciale enveloppen of
ansichtkaarten met speciale stempels en bijgeplakte vignetten. Soms
hebben de ballonvaarders ook hun handtekening(en) en hun stempels
gezet op de poststukken. Veel ballonvaarten werden uitgevoerd door de
ballon’piloot’ Nini Boesman en tot zijn overlijden ook door haar
echtgenoot Jan. De oma van Lia was bevriend met Nini en Jan Boesman.
Ze was ook lid van de Haagsche Ballonclub en reisde het hele land
door in haar Daf om bij ballonafvaarten en -landingen (met de auto de
ballon proberen te volgen) aanwezig te zijn.
Twee vroege kaarten: 1954
De postzegel van 2ct + 2ct voor het Jeugd- en Luchtvaartfonds uit 1954;
eerste dag van uitgifte, met een poststempel van de start van de
jeugd- en luchtvaartactie op het Malieveld in ’s-Gravenhage. Met
twee stempels (in het Engels) van de Libelle ballon, gevlogen door
piloot John Boesman op 27 augustus 1954, vanuit Groningen, met ook
zijn handtekening.
Eerste dag van uitgifte van de postzegel van 10ct + 4ct ten bate van het
Luchtvaartfonds, met de Stichter van het Fonds, Ir A. Plesman en
opnieuw het stempel van de start van de jeugd- en luchtvaartactie op
het Malieveld in ’s-Gravenhage. De kaart werd ook afgestempeld met
“Luchtballon ‘Libelle’ Kampen – AUG. 1954”. Maar zonder
adres. Wel met de handtekening van Nini Boesman.
1968: de Boesmans in Haïti.
Op 28 november 1968 stijgt Jan (of Jo) Boesman vanuit Port-au-Prince in
Haïti op voor zijn 250e
ballonvaart en dat wordt gevierd met een ballonpostzegel van Haïti
zelf, en twee speciaal voor de gelegenheid ontworpen stempels. De
ongeadresseerde brief bevat de handtekeningen van Jan en Nini
Boesman.
In 2007 verscheen er een stuk over Nini Boesman en haar betekenis voor
de ballonvaart en voor de filatelie van de hand van Cees Jansen op
postzegelblog:
Nini Boesman-Visscher leefde van 1918 tot 2009 en haar man Jo Boesman
van 1914 tot 1976. Ze zijn van grote betekenis geweest voor de Haagse
ballonclub (zie o.a.Wikipedia).
1971: vanuit België
Ter gelegenheid van 100 jaar ballonvaart werd in 1971 in het Belgische
Turnhout een manifestatie gehouden en werden ansichtkaarten gemaakt
van de legendarische ballonvaarten in 1870, waaronder deze van de
landing van een postballon ten noorden van dit Kempische plaatsje
Turnhout. De kaart werd met een Belgische postzegel van 1F50 en twee
Nederlandse postzegels van bij elkaar 18c verstuurd van ’s-Gravenhage
naar Haarlem. En opnieuw met een handtekening van Nini Boesman (en
een onbekende tweede persoon). De kaart is aan Lia geadresseerd, die
toen in de Palamedesstraat woonde, in Haarlem Noord.
1972: Den Haag
Ansichtkaart van de 27th International Holland balloon Race vanaf het Zuiderpark
in den Haag op 15 juli 1972, verstuurd van Zierikzee op 19 juli 1972
naar Haarlem, met een postzegel van 20c en een groot rood vignet en
een blauw NLM stempel plus een rood stempel “ ’by balloon’ HBC
Pilot Nini Boesman”. Daarbij ook de handtekeningen van Nini en Jo
Boesman.
1972: Groningen
In 1972 gaf het Nederlands Luchtvaart Museum een ansichtkaart uit voor
de 28e
Internationale Nederlandse Ballon Race vanuit Groningen, op
20-8-1972. De kaart werd naar Lia gestuurd die toen was verhuisd naar
de Pleiadenstraat, en had zowel een Duitse postzegel van 30pf als een
Nederlandse postzegel van 20c. Het poststempel betrof het 300-jarig
jubileum van het Ontzet van Groningen. Er was ook een groot rood
vignet aangebracht ter herinnering aan de eerste poolvlucht per
ballon in 1897 en dat was afgestempeld met een violet ‘boord’-stempel
van de NLM ter gelegenheid van de 28th Holland Balloon Race/Trophée
du Ballon Libre (Groningen 1972).
1972, Venray
Op 7/10/1972 werd een ansichtkaart van het Netherlands Astronautical
Museum in Den Haag vanuit Venray ‘per postduif’ gestuurd naar
Haarlem, gefrankeerd met 25c aan Nederlandse postzegels.
1972: België
Ballonvaart van Ninove in België
naar Asse ter Heide, op 28 10 1972, met daarbij een stempel over de
verdaagde vlucht ten gevolge van de slechte meteorologische
omstandigheden. Het vertrekstempel vanaf Ninove was 22 10 1972 maar
het aankomststempel in Asse was van 30 10 1972. De brief van Philatel
Ninove werd gefrankeerd met twee Belgische postzegels van samen 6F50
en gericht naar de Postzegelkring Philatel in Ninove. Die
postzegelkring bestaat in 2022 nog steeds! Zie: google
1973, Laren
Ter gelegenheid van de 5e
Nationale Postzegelruilbeurs te Laren (N.H.), werd op 28 april 1973
een Ballonvaart georganiseerd door de Haagse Ballonclub. Met een
poststempel van Laren en twee gelegenheidsstempels werd dat
aangegeven, op een ansichtkaart van “’t dorp Laaren”. De kaart
zelf werd afgestempeld te Mijdrecht op diezelfde 28e
april 1973 en verstuurd naar Haarlem met een postzegel van 25c.
1973, Appeltern
Ansichtkaart met de tekst “Romantic balloonlanding on a lake” en een postzegel
van 30 + 10c, vanuit Appeltern. Naast “Oma” staat er ook een
handtekening op, waarschijnlijk van een van de ballonvaarders.
1973, Hoorn
Ansichtkaart ter herdenking van de landing van de ballon van H.J. Rodenhof in de
Zuiderzee in 1902 en de ballon zoals die werd tentoongesteld in
Hoorn. In Mei 1973 werd het tweede hobbyweekend van de Luchtvaart
Historische Vereniging opgeluisterd met een ballonvaart o.l.v. Nini
en Jan Boesman. De kaart werd verstuurd vanuit Hoorn naar Haarlem met
een postzegel van 30 + 10c.
1973, Chaam
Op 5 september 1973 werd er door de PTT een ballonpostvlucht gemaakt ter
ere van het 25-jarig jubileum van Koningin Juliana. Dat was
georganiseerd door de Netherlands Hot Air Balloonclub van Chaam
(NBr). Da kaart kwam van I.V. Philatelica afd. ’s-Gravenhage en
werd verstuurd naar Haarlem met een poststempel van 4 IX 1973.
Gefrankeerd met twee postzegels van samen 65c, waaronder de 40c zegel
Juliana 1948-1973 en de 25c zegel voor Bijzondere Vluchten.
Afgestempeld in Amsterdam Congrescentrum-1.
1974, Tilburg
In 1974 vond de 26th International Holland Balloon Race plaats vanaf
Tilburg. Opmerkelijk is dat de 27e
en 28e Races al in 1972 waren geweest…Naast een postzegel van 25c met een
poststempel van 3 IV 1974 uit Putten is er ook een vignet te
bewonderen van de Haagsche Ballonclub met daarop de ballonhaven Seppe
en Nistelrode. Ook een speciaal stempel van de Haagsche Ballonclub
met een dubbeljubileum: 5 jaar Nederlands congresgebouw en 10 jaar
Vliegclub Seppe. De ansichtkaart toont vele ballonnen in een
ballonhaven, zo te zien als foto genomen vanuit een ballon, waarvan
de schaduw te zien is.
1975
Ansichtkaart van “gehandicapt postvervoer uit beleg[er]d Parijs 1870/71”
vervoerd “per Ballon voor het Zorgenkind” in 1975 met een Duits
poststempel uit Weeze en een Duitse postzegel van 40pf en een
Nederlandse postzegel van 35c. Een speciaal stempel geeft aan dat de
kaart “per Boesman ballon” is gegaan en dat het ook ging om een
symbolische overdracht van een gedenksteen voor de postvaart van
1871”, met daarbij ook “Thomassen-Vaart”. Verder een stempel
van Gaststätte
Valkysers “Lieven Heer” (2x) en de handtekeningen van de
ballonvaarders waaronder Nini Boesman en Jo Boesman.
1975, Pey-Echt
Luchtvaartshow t.g.v. het 65-jarig jubileum van de fanfare St Joseph in Pey , op 31
8 1975 met een ansichtkaart met een ballon en de groeten uit Pey-Echt
en een speciaal stempel “By Balloon J. Boesman Pilot; Greetings
from 200 m. altitude”. Verstuurd vanuit Heerlen naar Haarlem met
een postzegel van 35c.
1975, Den Haag
Ansichtkaart met 25 jaar PH-BVH ballon, verstuurd vanuit Schiedam-Kethel naar
Haarlem op 25 VI 1975, met een speciaal stempel “Winkelcentrum
Waldeck luidt de zomer in. Den Haag 18 juni 1975; Groeten uit de
Gondel. Aan boord v.d. Don: wethouder P. Vink, Nini en Jan Boesman”
en een vignet van de Haagsche Ballonclub.
1975, Geldrop
Dezelfde ansichtkaart, maar nu gebruikt voor de 30th International Holland
Balloon Race op 22 juni 1975, ook de Tiger Balloon Race genoemd. Bij
het 25-jarig bestaan van TP Geldrop. Met een stempel “vervoerd door
Nini Boesman. Geland te Koersel (B). Met een Nederlandse postzegel
van 35c. verstuurd naar Haarlem vanuit het Brabantse Valkenswaard op
8 juli 1975.
1975, Harmelen
Ansichtkaart van de Oranje Vereniging Harmelen voor Koninginnedag-Bevrijdingsdag
1975 (met speciaal stempel) en verstuurd vanuit Kootwijkerbroek naar
Haarlem op 1 mei 1975 met een postzegel van 35c. Ook een Duitstalig
vignet met dr. Jo Boesman Ballon Pilot 1973/1974 en “14.
Neujahrsflug”.
1976, Den Haag
Ansichtkaart ter herdenking van de Internationale Ballon Race van de Haagsche
Ballonclub in 1936 (uitgegeven door het Nederlands Luchtvaart Museum)
met een stempel van de 32e
Ballon Wedstrijd op 10 7 1976 en een stempel van de Luchtvaart
Historische Vereniging ter herdenking van de Non-stop Poolvaart in
1926. Verder een Duitstalig vignet met een Duitse luchtvaartpionier.
En een poststempel van Kinderdijk, van 10 VII 1976, naar Haarlem,
gefrankeerd met drie postzegels, samen 90c, waaronder de 25c voor
bijzondere vluchten.
1976, Den Haag
Getekende ansichtkaart van een klassieke ballonafvaart, ter gelegenheid van 40
jaar Haagsche Ballonclub, met een ballonrace en aan boord Nini
Boesman en Jo Boesman (met elk een eigen stempel). Verder stempels
van Rabobank Deurne en Rabobank Hilvarenbeek. Verstuurd vanuit
Tilburg naar Haarlem. Met een afzenderstempel van mevr. E.G. Bouma-De
Vries, Marconistraat 37 Den Haag. Gefrankeerd met een postzegel van
45c.
1976, Arnhem
Ansichtkaart uitgegeven ter gelegenheid van de 1.000ste Ballontocht van de Haagse
Ballon Club. Met een stempel van de 31e
International Holland Balloon Race 30-4-1976, gestart vanaf Arnhem.
Een extra stempel maakt duidelijk dat Nini Boesman die tocht heeft
gewonnen met een landing te Kervenheim in Duitsland. De kaart werd
gepost te Pannerden, op 5 V 1976 en gestuurd naar Haarlem met een
postzegel van 55c. Verder staat er op de adreszijde van de
ansichtkaart een vignet van “Heteluchtballon Benegas 1970/71”.
1976, België: St Niklaas
Brief met een stempel van de Tentoonstelling 200 jaar Ballonvaart Sint
Niklaas (Tweetalig) met een foto van de eerste ballonvaart in Parijs,
op 21 11 1783. Verstuurd vanuit Steenberg 6 9 1976 en een stempel
Brussel 12 6 1976; naar Haarlem, en gefrankeerd met twee Belgische
postzegels van samen 9F50. Op de brief een blauw stempel “Flight by
Balloon 00-BAL “Valentine” Pilot A. v.d. Bemden”.
1976/1977
Ansichtkaart van de Haagse Ballon Club ter herinnering aan een ballonvaart in 1960
met als piloot A. v.d. Bemden. Met een rood stempel “30 jaar L.H.V.
1946-1976 Hobby Weekend 6-7 november”, De L.H.V. is de Landelijke
Huisartsen Vereniging, en dit 30 jarig bestaan werd opgeluisterd met
een ballonvaart. Nini Boesman was de piloot zoals aangegeven werd met
een zwart stempel en haar handtekening; ook de handtekening van Jo
Boesman staat op de kaart. Er was ook een zwart stempel met “+ J.
Boesman. Een goede vriend krijg je alleen door er zelf een te zijn”.
Jo Boesman was eind 1976 gestorven en de kaart is na zijn overlijden
voorzien van het overlijdensstempel. Ook staat er een vignet op van
de Haagse Ballon Club. De kaart werd op 30 IV 1977 gestuurd vanuit
Lochem naar Haarlem en gefrankeerd met twee postzegels met samen 40c.
1977, Rotterdam
Ansichtkaart van de Haagse Ballon Club t.g.v. de 33e
Internationale Ballon Race, 21 mei 1977 Rotterdam (met stempel en
vignet); verstuurd van Spijkenisse naar Haarlem en gefrankeerd met
45c. Ook een rood stempel met “A Bord du Ballon Pilot B. Steeman”.
1977, Zutphen
Ansichtkaart met een historische ballonvaart scene in Londen, verstuurd vanuit
Zutphen in 1977 naar Haarlem, met aan boord “Pilot B. Steeman” en
zijn handtekening. Gefrankeerd met een postzegel van 55c.
1977, Rotterdam
Ansichtkaart van de historische ballonrace in 1960, met op de achterzijde een
beschrijving. Ballonvaart ter gelegenheid van de opening op 11 mei
1977 van de “Grill-room The Balloon” bij de Euromast in Rotterdam
(stempel) en ook met een rood en zwart stempel om aan te geven dat
Nini Boesman de piloot was. Verstuurd vanuit Breukelen op 12 mei 1977
naar Haarlem. Gefrankeerd met een postzegel van 40c.
1977, Amsterdam
Speciale enveloppe voor de Dag van de Luchtpost bij de AMPHILEX
tentoonstelling in de RAI in Amsterdam, op 30 mei 1977, met een
stempel van de “Amphilex Ballonvaart”, met als piloot Nini
Boesman (ook aangegeven met een rood stempel) en twee poststempels
van de Dag van de Luchtpost, aangebracht op vier Amphilex postzegels
uit 1977 (filatelistisch overgefrankeerd) en op de achterzijde een
“Boordstempel PH-VFH-Sandeman” en een aankomststempel Breda 30 V
1977 en een handtekening. De enveloppe werd verstuurd naar Haarlem.
1977
Ansichtkaart van een historische ballonvaart in de Alpen in 1962, gestuurd met een
postballon met aan boord Piloot B. Steeman (stempel) en gestuurd
vanuit een plaats waarvan de tekst onleesbaar is op het poststempel,
op 27 8 1977, naar Haarlem.
1977, België: St. Niklaas
Ansichtkaart met een historische ballonvaart over de Alpen in 1962, verstuurd
vanuit Buggenhout in België naar Haarlem, en
gefrankeerd met een postzegel van 5F. De kaart werd verstuurd ter
gelegenheid van 30 jaar Ballonfeesten in Sint Niklaas (1948-1977)
(groen stempel) en een rood stempel met “A Bord du ballon Piloté
par Nini Boesman. Daarbij ook een vignet met een foto van Nini
Boesman en de tekst “Nini Boesman International Champion”.
1977, Nijmegen
Ansichtkaart uitgegeven t.g.v. de 1000e
ballontocht van de Haagse Ballon Club, verstuurd bij de 34e
Internationale Holland Ballon Race, op 4 juni 1977 in Nijmegen (met
violet stempel en vignet en een rood stempel van Piloot Nini
Boesman). Verstuurd vanuit Bergen (L) naar Haarlem op 4 VI 1977,
gefrankeerd met een postzegel van 40c.
1978, Helmond
Ansichtkaart van het legendarische vertrek van Minister Gambetta per postballon
uit het belegerde Parijs op 7 oktober 1870 (uit een serie uitgegeven
door het Nederlands Luchtvaart Museum), verstuurd ter gelegenheid van
de HBC Ballonrace bij de viering van 800 jaar Helmond op 12 8 1978.
Verstuurd vanuit Someren op 12 8 1978 naar Haarlem en gefrankeerd met
een postzegel van 70c en een bijzondere vluchtenzegel van 25c. Verder
een rood stempel “per ballon”.
1978, Rotterdam
Zelfde ansichtkaart, maar nu ter gelegenheid van 100 jaar Rotterdamsch
Nieuwsblad, ballonvaart vanaf Zestienhoven (violet stempel) met een
blauw stempel Nini Boesman als piloot. Verstuurd vanaf Pijnacker op 5
VI 1978 naar Haarlem en gefrankeerd met een postzegel van 40c. Ook
met een vignet van de “First Polar Flight Andree 1897”.
1978, Spijkenisse
Zelfde ansichtkaart, nu met een rood stempel van H.B.C. Start van 2
ballonnen te Spijkenisse Koninginnedag 1978, met ook een zwart
stempel “A Bord du ballon Pilot B. Steeman” en een vignet
“Ballonvaart 1 mei 1978 Kinderdagverblijven”. Verstuurd vanaf
Zuidland (Voorne-Putten) naar Haarlem en gefrankeerd met een
postzegel van 40c.
1978, Duitsland
Ansichtkaart van de eerste vaart van de heteluchtballon PH-BEN in 1970 met Nini en
Jan Boesman. Ballonpost vanuit Dissen am Teutoburgerwald in
Duitsland, verstuurd op 13 5 1978 naar Haarlem, gefrankeerd met een
Duitse postzegel van 50 pf. De kaart bevat ook een zwart stempel met
“A Bord du Ballon Piloté par Nini Boesman”.
1978, Scheveningen
Ansichtkaart van het historische bezoek van een Nederlandse ballon aan Zambia in
1966 met op de foto de President van Zambia Dr K. Kaunda en ook Jan
en Nini Boesman. Blauw stempel van de Internationale Ballon Race in
Scheveningen (in 1978). Verstuurd vanuit Breda op 18 V 1978 naar
Haarlem en gefrankeerd met een postzegel van 40c.
1980, Arnhem/Veenendaal
Speciale enveloppe van de 38e
Intern. Holland Balloon Race op 28 juni 1980 ter gelegenheid van de
Olympische Spelen voor Gehandicapten in Arnhem (van 21 juni tot 5
juli 1980) met daarbij ook een zwart stempel van de HBC-LHV
Ballonvaart vanuit Veenendaal op 5 juli 1980 bij de Paralympics. Ook
een zwart stempel dat aangaf dat de piloot Nini Boesman was. De brief
werd vanuit Kotten naar Haarlem gestuurd op 7 VII 1980 en gefrankeerd
met een postzegel van 60c+25c. In de brief zat een uitnodiging om lid
te worden van de Luchtvaart Historische Vereniging (ook afgebeeld).
Idem
Dezelfde speciale enveloppe, maar nu met het speciale stempel van de
Ballonrace (2x) en verstuurd vanaf Barneveld naar Haarlem op 28 VI
1980. Gefrankeerd met drie postzegels met bij elkaar een waarde van
DFl 2,10 (+25c), waaronder de bijzondere vluchten postzegel van
DFl1,00.
1983, Arnhem
Speciale enveloppe voor de 39e
International Holland Balloon Race, op 13 augustus 1983 vanuit Arnhem
(met stempel) met een tekening van 200 jaar Ballonvaart (1783-1983)
en op de achterzijde een vignet om dat te vieren van de Haagsche
Ballonclub. Verstuurd vanuit Venlo naar Haarlem en gefrankeerd met
een bijzondere vluchten postzegel van DFL 1,00.
versie 15-06-2022