De tabaksbedrijven in Haarlem

Bedrijvenpost – Tabak

Postgeschiedenis van het Haarlemse bedrijfsleven

De tabaksbedrijven in Haarlem, met speciale aandacht voor de Firma W.H. Voet en Zonen, sigarenfabrikanten op de Kruisstraat 39, vanaf 1832, nu Havana House Haarlem

Samenstelling: Ton Dietz, met illustraties uit de verzameling van Ben Mannesse, die hij heeft overgenomen van de legendarische Haarlemse verzamelaar Koos van Putten. Ook is er informatie gebruikt van pipemuseum.nl, een boek van de Historische Vereniging Haarlem en van internetbronnen.

Vooraf: Bij de postgeschiedenis van bedrijven in Haarlem en omgeving is er één type bedrijf dat de laatste decennia een speciale relatie heeft gekregen met de postorganisatie en dat is de tabaksbranche. Toen de PTT ophield een staatsbedrijf te zijn en gaandeweg de zelfstandige postkantoren grotendeels verdwenen zijn de particuliere bedrijven TNT Post en later PostNL relaties aangegaan met andere ondernemingen, om daar ook postpunten te laten exploiteren. Veel zaken die (o.a.) tabak/sigaretten/sigaren verkopen (deels als onderdeel van bv Primera, Ako, of Bruna) zijn op dit moment ook PostNL punten. Daarnaast is PostNL in Haarlem in zee gegaan met bedrijven als Fixet, Karwei, Albert Heijn, Jumbo, Gamma, Dekamarkt, en boekhandels. Voor een deel verkopen die ook tabaksproducten. Zie voor de huidige PostNL punten: de locatriewijzer van PostNL

Inleiding: tabaks- of sigarenfabrieken in Haarlem en sigarenwinkels

Amsterdam Pipe Museum (periode 1780-1800, Haarlem afbeelding op tabaksdoos).

Volgens de ‘Geschiedenis van de belangrijkste zelfstandige ondernemingen die zich in Haarlem vestigden’ (Marcel Bulte e.a., Historische Werkgroep Vereniging Haarlem, 1998, Haarlem: Schuyt & Co) waren er in Haarlem zeven tabaksfabrieken, waarvan er op dit moment nog één voort bestaat, zij het in andere vorm, als Havana House Voet. In volgorde van ontstaan gaat het om de volgende zeven sigarenfabrieken.

  • De Snuifmolen, later H.D. Kruseman, etc. en weer later opnieuw De Snuifmolen, Grote Houtstraat wijk 3-668 (nr 12), later ook in de Grote Houtstraat 124, en Spaarnwouderstraat 10, en Zuiderstraat 18, en tenslotte Spaarne 77-79, 1786-1947.

    • 1786: oprichting van een tabak- en sigarenfabriek

    • Onbekend jaar: overname door Hendrik Dirk Kruseman *1809

Amsterdam Pipe Museum (periode 1811-1819, getekend door Kruseman): “Tekening in potlood met accenten in zwarte waterverf met staand formaat voorstellend een man gekleed in een jak, halsdoek en muts, zittend op een sportenstoel, een korte kleipijp in de mond, gesteund door de linkerhand, links een tafeltje waarop een jeneverkruik, een vuurkomfoor en een open boek of tabaksdoos. Rechts onder signatuur "C. KRUSEMAN. F:".

    • 1850: na diens overlijden voortgezet door weduwe Elisabeth Johanna Kruseman-Arentz (*Nijmegen 1805)

    • Vóór 1860: wijziging in v.o.f. als ‘Wed. Kruseman en Zoon’, met als vennoten E.J. Kruseman-Arentz en Simon Bertram (*Amsterdam 1822)

    • 1868: voortzetting als eenmanszaak door Simon Bertram

    • 1875: verplaatst naar Grote Houtstraat wijk 4-8, nr 124

    • 1885: wijziging rechtsvorm in v.o.f. met als vennoten Simon Bertram en Simon Carel Jan Bertram *1861

Amsterdam Pipe Museum (periode 1885-1900): “Sigarenzakje van papier staand bedrukt in zwarte inkt met aan de voorzijde bovenaan in toogvorm "DE SNUIFMOLEN. OPGERICHT IN 1786", eronder een gezicht op Haarlem met op de voorgrond links een stellingmolen en rechts een brug, op de achtergrond rechts de Grote of Sint Bavokerk, aan de onderkant adres "STOOM-TABAKKERVERIJ-, SIGARENFABRIEK. SPECIALITEIT IN ALLE SOORTEN VAN SNUIF. S. BERTRAM. FIRMA WED.E KRUSEMAN & ZOON 12: GROOTE HOUTSTRAAT BIJ DE MARKT.12 HAARLEM.". Aan de basis drukkerssignatuur "JAN. L.C. KOTTING & CO AMSTE:". Keerzijde een negentiende eeuwse gevel van een tabakswinkel, boven het etalageraam in golvende vorm "S. BERTRAM FIRMA WED: KRUSEMAN & ZOON", onder langs het etalageraam "TABAK SNUIF EN SIGAREN".

Amsterdam Pipe Museum: “Sigarenzakje van papier staand bedrukt in zwarte inkt met centraal een staande rokende jongeman die leunt tegen een groot tabaksvat met de letter "K", met rechts bij een palmboom een baal koffie met "KOFFIJ" en als merkteken een davidster samen met diverse tabaksproducten, waaronder twee karotten, een stapel kistjes, een snuiftabakspot en een kistje met aan de voorzijde "MANILLA", links een driemaster, boven de afbeelding in getoogd tekstlint "DE JAVA-HANDEL.", onder de afbeelding adres met wat pennenkunst "J.J.G. KRUSEMAN IN TABAK , SNUIF , SIGAREN , KOFFIJ EN THEE. GROOTE HOUTSTRAAT NO. 124. HAARLEM.".

    • 1899: uitbreiding van de sigarenfabriek in Spaarnwouderstraat 10

    • 1908: Overname door Gerardus Mattheus Beelen *1873 en uitbreiding met sigarenfabriek in Zuiderstraat 18

    • In 1915 in telefoonboek als J.J.G. Kruseman, tabak en sigaren, Grote Houtstraat 124 (telefoon 2140)

Amsterdam Pipe Museum (periode 1915-1930): “Sigarenzakje van papier liggend bedrukt met op voorzijde in rankenmotief met centraal groen tekstschild uitgespaard "S. BERTRAM. FIRMA WED. KRUSEMAN & ZOON, HAARLEM", aan boven- en onderzijde gekruld motief, aan linkerzijde medaillon met in rode inkt afbeelding van de Sint Bavo van Haarlem, huizen en een molen, erboven in boogvorm "FABRIEKSMERK", eronder "DE SNUIFMOLEN", rechter medaillon toont in rode inkt het wapen van Haarlem, bovenaan tekstschild "SIGAREN & SIGARETTEN MAGAZIJN", onderaan "TELEPHOON 1216." en "OPGERICHT 1786.". Keerzijde liggend bedrukt in groene inkt "SPECIALITEIT IN HAVANA SIGAREN EN SIGARETTEN", onder dubbele lijn "KANTOOR EN MAGAZIJN: ", eronder in rode inkt "HAARLEM, GROOTE HOUTSTRAAT 12, TELEF. 1216", onderlangs in zwarte inkt "FILIAAL: ZANDVOORT, KERKSTRAAT 25", aan weerszijden versierd met dubbele lijn "HOEK KERKDWARSSTRAAT", eronder in rode inkt "FABRIEK: HAARLEM, SPAARNWOUDERSTRAAT 10", linksonder in zwarte inkt "MERK:" en in het midden "PRIJS:".

    • 1925: opheffing tabak- en sigarenfabriek in de Grote Houtstraat 12

    • 1929: overgenomen door de Sigarenfabriek J.C. Hessen & Zn (zie verderop) onder de naam Tabak- en sigarenfabriek De Snuifmolen, in Spaarne 77-79

    • 1947: opgeheven.

  • De Gekroonde Moor/ later: Jan van der Pigge, Grote Houtstraat 68, later 81, 1800-2010

    • 1800: winkel in tabak- en snuifartikelen, inclusief stenen tabakspijpen, door Joannes (Jan) van der Pigge *1771

    • 1838: aankoop van huis aan de westzijde van de Grote Houtstraat tussen de Paardensteeg en de Nieuwe Steeg.

    • 1858: overname door Jacob van der Pigge *1802

Amsterdam Pipe Museum (periode 1890-1910): “Sigarenzakje van papier staand bedrukt in zwarte inkt met bovenaan in boogvorm "DE GEKROONDE MOOR.", centraal een staande pijprokende Indiaan met op het hoofd een verentooi en gekleed in een rokje van tabaksbladeren, aan weerszijden van de Indiaan een palmboom en enkele tabaksverpakkingen waaronder een tabakston, een stapel verpakte tabak, een snuifpot en enkele tabaksrollen, op de achtergrond vaart een driemaster, onderlangs "JAC. VAN DER PIGGE IN TABAK, SNUIF EN SIGAREN. GROOTE HOUTSTRAAT 2E. HUIS VAN ‘T VERWULFT, NO. 68 HAARLEM.".

    • 1887: overname door Willem Cornelis van der Pigge *1850

    • In 1915 in telefoonboek als W. van der Pigge, Sigarenmag.’De Gekroonde Moor’, Grote Houtstraat 68 (telefoon 2177).

Amsterdam Pipe Museum (periode 1880-1920): “Sigarenzakje van papier met op voorzijde in staand ovaal een staande gekroonde moor of Indiaan met een verentooi en een rokje aan, een bosje tabaksbladeren in de hand, de elleboog op een tabaksvat waaruit een krans tabaksbladeren steekt, op het vat "W.V.D.P.", links op de grond een tabaksrol, op de achtergrond links een driemaster, het ovaal omgeven door een bladertak met een strik aan de bovenzijde, langs de onderrand "DE GEKROONDE MOOR" en in de zwikken links een snuiftabakspot en drie tabaksrollen en rechts een tabaksplant, een kist sigaren en twee kleipijpen, de voorstelling op een rechthoekige basis waarin "DE GEKROONDE MOOR BIJ W. VAN DER PIGGE IN SIGAREN, TABAK SNUIF ENZ. GROOTE HOUTSTRAAT 69 2E HUIS VANAF T VERWULFT, TE HAARLEM", boven de voorstelling "ELECTRISCHE TABAKSKERVERIJ" en eronder "EN SIGARENHANDEL. OPGERICHT AO. 1800", langs de zijkanten "SPECIALE BLIKVERPAKKING VOOR VERZENDING NAAR DE TROPEN.". Keerzijde overlangs "W. V.D. PIGGE 68 GROOTE HOUTSTRAAT 68 HAARLEM". Rechter onderhoek collectienummer "457".

    • 1925: voortzetting door Johannes Wilhelmus Maria van der Pigge *1891

    • 1927: vanwege de uitbreiding van manufacturenwinkel Vroom en Dreesmann verplaatsing naar de Grote Houtstraat 81, waar de tabakskerverij, sigaren- en sigarettenwinkel van de Firma F.G. Neufcourt gevestigd was geweest.

Amsterdam Pipe Museum (periode 1890-1905): “Sigarenzakje van papier staand bedrukt in blauwe inkt centraal op een grondlijn een liggend ovaal waarin een arend met gespreide vleugels zittend temidden van tabaksproducten waaronder links een tabaksvat, een balustervormige snuifpot met "RAPPE" en andere voorwerpen, in de lijst langs de onderrand "IN DEN AREND", erponder "TABAK EN SIGARENHANDEL VAN G.J. NEUFCOURT GROOTE HOUTSTRAAT 81 HAARLEM", langs de onderrand "LITH. KOTTING & CO. AMST.".

Amsterdam Pipe Museum (periode 1940-1970): “Sigarenkistetiket van papier met liggende ovaal aan de voorzijde bedrukt in zwart met goud met in een ovale lijst het wapen van Nederland met mantel en direct eronder in boogvorm “HOFLEVERANCIER”, bovenaan in toogvorm “JAN VAN DER PIGGE”, links en rechts “AO” en “1800”, langs de onderrand in boogvorm “HAARLEM”. Keerzijde doordruk blinddruk voorzijde en Arabische gom”.

    • Tweede Wereldoorlog: maar beperkt open i.v.m. de tabaksdistributie.

    • Na 1947: Engelse sigaretten overspoelen de markt

    • 1973: wijziging bedrijfsvorm in een BV onder de naam Jan van der Pigge

Uit de nalatenschap van Cor Prins.

    • Directeuren rond 1998: Petrus Johannes Catherina Braam *1950 en Jacobus Joseph van der Veldt *1946.

Amsterdam Pipe Museum (periode 1960-1990): “Sigarenkistetiket van papier met liggende rechthoekige vorm aan de voorzijde bedrukt in bruin met steunkleur geel met in rechthoekige omlijsting met krul- en ranken bovenaan op een tekstlint met omgekrulde uiteinden "GULDEN VIER", onder de onderhelft in kleinere liggende rechthoekige omlijsting "GULDEN VIER", aan weerszijden ranken en een gestileerde vogel, aan de basis tekst "EXCLUSIEF VERVAARDIGD VOOR: EGBERT BROERS, ALKMAAR – SCHILD & ZN.; B.V., AMSTERDAM – DAVIDS OLY, BEVERWIJK – JAN V.D. PIGGE B.V. HAARLEM – THEO GOORSENBERG, DEN HELDER – DE JAGER OP DE GRACHT, ZAANDAM". Keerzijde onbedrukt.”.

    • Het sigarenmerk Jan van der Pigge werd in 2000 verkocht aan Havana House Voet en in 2010 wordt ook de zaak opgeheven (zie: uit Noord-Hollands Dagblad 10.4.2010: tabakvaria.blogspot.com).

De winkel van Jan van der Pigge: blogspot.com

Uithangbord De Gekroonde Moor: blogspot.com

En een foto van de binnenkant van de winkel:

blogspot.com: “Klanten die afscheid nemen of inkopen doen voordat de sluiting een feit is”.

PS: Wel bestaat nog steeds de zaak die de zoon van Jan van der Pigge, Antonie (*1821) in 1845 met behulp van zijn vader startte: een ‘affaire in droogerijen, chemicaliën en verfwaren’, op Gierstraat 3 (zie: Drogisterij Van der Pigge). Dat is de beroemde winkel waar Vroom en Dreesmann omheen werd gebouwd.

Foto: Aarts kijk op de wereld

  • J. Vervooren, later W.H. Voet & Zonen en op dit moment Havana House Voet, Kruisstraat wijk 6-167 (eerst nr 22 later nr 39), later ook Spaarne 11, 1832-heden

    • 1832: oprichting tabakswerkerij door Jacobus Vervooren *1816

    • 1856: na overlijden voortgezet als Firma De Erven Vervooren.

Amsterdam Pipe Museum (periode 1850-1870): “Sigarenzakje van bruinig papier staand bedrukt in zwarte inkt met in een staand ovaal "W.H. VOET FIRMA DE ERVEN J. VERVOOREN SIGAREN, TABAK EN SNUIF, KRUISSTRAAT, NO. 167 OVER HET LOGEMENT DE LEEUWERIK HAARLEM" omlijst door lofwerk met naar weerszijden een cariatide met aan de basis een maskerkop, bovenzijde bekroond met een vlakke lijst met verzwaarde einden waarop een vaasvorm, ertussen gestileerde planten en twee dolfijnen, centraal de staf met vleugels van Mercurius, aan de basis een tabaksvat waaruit tabaksbladeren steken, ervoor een anker, ter weerszijden andere verpakkingen, op de achtergrond rechts een driemaster en links een landschap met een trein”.

    • Ca 1862: overgenomen door Willem Hendrik Voet *1835 en als handel in tabak en sigaren voortgezet als W.H. Voet, firma De Erven Vervooren

    • Onbekend jaar: verandering in een v.o.f. W.H. Voet en Zonen, met als vennoten Willem Hendrik Voet en Willem Frederik Hendrik Voet *1864 en Cornelis Voet *1870

Amsterdam Pipe Museum (periode 1860-1900): “Sigarenzakje van papier staand bedrukt in zwarte inkt met centraal onderpui van een huis met grote etalageruit en een deur aan weerszijden, eronder "W.H. VOET IN SIGAREN, TABAK EN SNUIF, KRUISSTRAAT 39 HAARLEM".

    • 1895: uitbreiding met een sigarendrogerij Spaarne 11.

    • 1896: na overlijden W.H. Voet wijziging v.o.f. en voortgezet als Firma W.H. Voet, met als vervangende vennoot Christina Sandrina Voet-Gehrels *1837

    • 1903: voortzetting als eenmanszaak door W.F.H. Voet

    • 1908: wijziging rechtsvorm: NV Nederlandsche Sigarenfabriek v/h W.H. Voet en Zonen, en ook Dutch Cigars Works, late W.H.Voet and Sons.

    • In 1915 in de telefoongids als Fa Voet & Zonen, Sigarenfabr., Kruisstraat 39 (telefoon 8; een van de eerste aansluitingen)

    • 1945: overname door Pieter Adriaan Lammerts van Bueren (*Den Haag 1898)

    • 1956: uitbreiding met handel in tabaksproducten

    • 1960: overname door Johannes Hendrikes Nijhuis (*Enschedé 1916) en voortgezet als Nederlandsche Sigarenfabriek v/h W.H. Voet en Zonen J.H. Nijhuis.

    • 1979: voortzetting door Lamberdina Maria Nijhuis-Nelis (*Haarlemmerliede en Spaarnwoude 1918)

    • 1980: overname door Johannes Anthonius Geertrudes Richters (*1944) onder de handelsnaam Firma Sigarenmagazijn W.H. Voet & Zonen.

    • Voortgezet als Havana House Voet (tot heden), met als huidige eigenaar Roy Richters.

    • 2000: Oprichting Haerlemsch Sigarengenootschap Smaeck ende Genoeghen (secr. Huibert Meijer).

  • Kruseman, Grote Houtstraat 4-88 (nr 122), 1851-1943 (1951).

    • 1851: Opgericht door Jacob Johan George Kruseman, tabakskerverij en winkel

    • 1882: overgenomen door zoon Hendrik George Kruseman *1855

    • 1895: uitbreiding met tabakskerverij in de Grote Houtstraat 124.

    • 1934: na overlijden overname door Karel Hendrik van Brederode *1890, en uitbreiding met verkoop rookartikelen, bedrijfsvorm C.V.

    • 1939: verandering van bedrijfsvorm: eenmanszaak, opening van filiaal in Heemstede en tussen 1940 en 1942 ook in Overveen

    • 1943: gesloten; personeel in krijgsgevangenschap

    • 1951: officieel opgeheven.

  • Jacob Blom, Gierstraat 43, 1870-1956.

    • 1870: gevestigd als sigarenkerverij, sigarenfabriek, koffiebranderij en theehandel Jb Blom

    • 1878: eest of droogoven in de Lange Annastraat 18

    • 1894: tabakskerverij en –drogerij (met gaskracht) Lange Annastraat 13

    • Onbekend jaar: overname door Pieter Johannes Blom (*1875)

    • Onbekend jaar: overname door Jacob Blom (*1904)

    • Het telefoonboek van 1915 geeft geen telefoonnummer.

    • 1938: overgedragen aan Johannes Hendricus Leonardus Maria Vissers (*1885)

    • Bij registratie in 1952: kerverij, kleinhandel in tabak, sigaren, sigaretten, koffie en rookartikelen.

    • 1956: opgeheven.

  • J.H.B. Wesselingh, later J.C. van Warmerdam, Kruisweg 25, later ook Lange Molenstraat 4, 1877-1976.

    • 1877: oprichting tabakskerverij en sigarenfabriek, Kruisweg 25, door Johannes Hubertus Bernardus Wesseling *1846

    • 1878: uitbreiding met een eest in de Lange Molenstraat 4

    • Onbekend jaar: overname door Cornelis Wesselingh *1871

    • In 1915 in telefoonboek als J.H.B. Wesselingh, sigarenfabr., Kruisweg 25 (telefoon 1448)

    • 1930: Overname door Johannes Petrus Hendrikus Hunting *1875

    • 1939: na overlijden voortgezet door weduwe Agnes Maria Hunting-Giebels *1873

    • 1940: overname door Hendrik du Mee Sr (*Amsterdam 1882)

    • 1942: overname door Gerrit Woelinga (*Schoten 1914)

    • 1954: overname door Johannes Cornelis Simon Maria van Warmerdam *1927 en voortzetting onder de naam J.C. van Warmerdam

    • Onbekend jaar: overname door v.o.f. H. van Ommen & Co, met als vennoten Joseph Naarden (*Amsterdam 1915) en Hendrik van Ommen (*Rhenen 1919). Uitgebreid met de verkoop van o.a. souvenirs

    • 1976: opgeheven.

  • J.C. Hessen & Zn, Gierstraat 83 en 19 en later Spaarne 77-79, 1885-1946.

    • 1885: opgericht als sigarenfabriek, v.o.f. (vennoten Johannes Christiaan Hessen * 1820, Franciscus Antonius Hessen * 1853 en Hendricus Hessen *1861; onbekende locatie

    • 1888: uitbreiding met sigarendrogerij in Gierstraat 83

    • 1890: idem Gierstraat 19

    • Onbekend jaar: filiaal in de Leidsestraat 87 (opgeheven in 1924) en in Amsterdam

    • 1915: verplaatsing naar Spaarne 77-79 (in gebruik tot 1933; locatie daarna onbekend)

    • Het telefoonboek van 1915 geeft als locatie: O. Groenmarkt 12 (telefoon: 164) en Zijweg Zijlweg 6rood (telefoon: 2586)

    • 1924: Overname door Johannes Christiaan Hessen Jr. *1890

    • 1946: opheffing.

Los van de sigarenfabrieken (die dus ook vaak een winkel hadden en later ook sigaretten en tabaksbenodigdheden gingen verkopen en soms nog veel meer, zijn er ook altijd (talloze) sigarenwinkels geweest die niet verbonden waren met een eigen sigarenfabriek. We geven daarvan een aantal voorbeelden, in volgorde van ouderdom van de illustratie.

Overzicht van de gegeven voorbeelden van sigarenwinkels, op alfabetische volgorde van de eigenaar

Naam

Straat

Illustratie uit welke periode

J.W. Aders

Barteljorisstraat 42

1892

Joh. Bakker

Kritzingerstraat 7

1930-1960

C. Broekmeijer, In de Hoop

Kruisstraat 29

1820-1900

H. Bijnsdorp

Tempelierstraat 46

1920-1940

J.N. Cardozo, later J.R. Korstjens

Kruisweg 70e

1920-1930; 1925-1935

J. Cloeck

Spaarne bij de Gravesteenenbrug, wijk 1.

1850-1900

J. Engelgeer

Kleine Houtstraat 56

1885-1905

J.P.W. Exter, Amerikaansch Sigarenmagazijn, later Joh. J.M. van Dormael

Jansstraat 5

1885-1905; 1900-1910

Fa Jacques, Sigarenmagazijn ‘Het Nieuwe Postkantoor’

Zijlstraat 54

1950-1960

F.J. Jutting

Riviervischmarkt, wijk 1.

1830-1880

K. Kuijk Kz, Kraantje Lek

Zijlstraat 44

1895-1910

C. Marchand

Barendsestraat 21, hoek Palmstraat

onbekend

Firma A.H. van Meeuwen; F. Wolffenbuttel

Hoek Damstraat & Sleepershoofd.

1800-1870

P & J.F. Machielse

Groote Houtestraat 58

1920-1935; 1925-1940

M.C. Poldermans

onbekend

1890-1905

E. Schreuders, De Jonge Koopman

Grootte Houtstraat, bij de Kerkstraat

1860-1900

J.P. Stam

Zijlstraat 52, hoek Ged. Oude Gracht, later Zijlstraat 43, hoek Nassaulaan

1896, 1904

H. Stinis, Borneo

Kruisweg 23

J. Stoffels

Groote Houtstraat, hoek Anegang, wijk 3

1875-1900

K. Tuijn

Kruisweg 48

1930-1955

A. Veninga

Zijlstraat 39

1930-1970

J. J. Vogels, ‘De Arend’

Groote Markt

1880-1900

Firma A.H. van Meeuwen, ‘De Herderin’ (F. Wolffenbuttel), Tabak, snuif, sigaren en thee, hoek Damstraat & Sleepershoofd.

Amsterdam Pipe Museum (periode 1800-1870): “Tabaksvignet van papier met in een strakke boogvormige omlijsting een landschap met rechts een zittende herderin met lange staf, een boom op de achtergrond, voor haar grazen enkele schaapjes, uiterst links een tabakston met een krans tabaksbladeren, kistjes en een tbaksrol, uiterst rechts een peervormige snuiftabakspot met "RAPPE", op de achtergrond een heuvellandschap, binnen de getoogde lijst "FIRMA A.H. VAN MEEUWEN" en langs de onderrand "DE HERDERIN", onderlangs buiten de plaat "TABAK SNUIF SIGAREN & THEE BY F. WOLFFENBUTTEL HOEK DAMSTRAAT EN SLEEPERSHOOFD TE HAARLEM".

C. Broekmeijer, In de Hoop, ‘tabak, snuif, sigaren, koffij en thee’, Kruisstraat 29

Amsterdam Pipe Museum (periode 1820-1900): “Tabaksvignet van papier met in een vierkant met hoge getoogde bovenlijst een staande Hoop aankijkend weergegeven omringd door tabaksverpakkingen met een grote tabaksrol uiterst links en drie lange pijpen op de voorgrond, langs de onderzijde "IN DE HOOP BIJ C. BROEKMEIJER, WORDEN GEFABRICEERD, EN VERKOCHT ALLE SOORTEN VAN TABAK, SNUIF, SIGAREN, KOFFIJ EN THEE, KRUISSTRAAT, NO. 29 TE HAARLEM".

F.J. Jutting, Tabak, snuif, sigaren, koffie en thee, Riviervischmarkt, wijk 1.

Amsterdam Pipe Museum (periode 1830-1880): “Sigarenzakje van geel papier staand bedrukt in zwarte inkt met in een liggende rechthoek met een omlijsting van c-voluten en bladwerk in rococo stijl onderlangs tabaksverpakkingen waaronder een tabaksvat waaruit bladeren steken en een theeblik rechts, een halfgeopende kanaster mand waarin tabaksrollen links, verder drie gezegelde pakken brieftabak en een snuiftabakspot met "RAPPE", tegen de achtergrond twee zeilschepen met gestreken zeilen, onder buiten de plaat "F.J. JUTTING. IN TABAK, SNUIF, SIGAREN, KOFFIJ EN THEE. REVIERVISCH MARKT, WIJK 1, NO. 1030. TE HAARLEM".

J. Cloeck, Tabak, snuif, sigaren etc. Spaarne bij de Gravesteenenbrug, wijk 1.

Amsterdam Pipe Museum (periode 1850-1900): “Tabakszakje van papier met in een staande ovaal een aankijkend afgebeelde staande Hoop met de linkerhand aan een anker, tegen de achtergrond water en een zeilschip rechts, een stadsprofiel uiterst links, omlijsting van architectonische elementen met op de uithoeken boven rococo bladmotieven, centraal bekroond door een drietand van Neptunes en een slangenstaf van Mercurius, aan de onderzijde links een tabaksvat waaruit tabaksbladeren komen, ervoor een tabakskarot, rechts een slanke peervormige snuiftabakspot met "RAPPE" naast een kist, onder in cartouche met bladwerk langs de onderrand "J. CLOECK IN TABAK, SNUIF, SIGAREN, KOFFIJ, THEE & CHOCOLADE WIJK 1, NO. 848 AAN HET SPAARN BIJ DE GRAVESTEENENBRUG. TE HAARLEM.".

E. Schreuders, De Jonge Koopman, Sigaren, tabak, snuif, Grootte Houtstraat, bij de Kerkstraat

Amsterdam Pipe Museum (periode 1860-1900): “Sigarenzakje van papier staand bedrukt in zwarte inkt boven het midden drie staande tabakskooplieden, de middelste met een hoge hoed, omringd door tabaksverpakkingen met een groot tabaksvat uiterst links een groot vat waaruit een krans tabaksbladeren steekt, ertegenaan rust een slangenstaf, op de voorgrond een peervormige snuiftabakspot met "RAPPE" en twee kistjes met "MANILLA SIGAREN", rechts een liggende ton, ervoor een half geopende kanaster mand met tabaksrollen, een kistje met "THEE" en centraal een stapel gezegelde tabakspakken en een lange pijpenkist, rechts op de horizonlijn een driemaster, boven buiten de plaat op golvend lint met ingeknipte einden "DE JONGE KOOPMAN", eronder eveneens buiten de plaat "E. SCHREUDERS, IN FIJNE EN ORDINAIRE SOORTEN VAN SIGAREN, TABAK EN SNUIF GROOTE HOUTSTRAAT 2E HUIS VAN DE KERKSTRAAT HAARLEM.".

J. Stoffels, sigaren, Groote Houtstraat, hoek Anegang, wijk 3.

Amsterdam Pipe Museum (periode 1875-1900): “Sigarenzakje van papier staand bedrukt met aan de voorzijde bovenaan in golvende vorm "I. STOFFELS GZ.." met rankenversiering, eronder rechts "FIRMA" en op golvend tekstlint met gespleten uiteinden "G. VAN BREEMEN", eronder aan de linkerkant tekstschild met rankenlijst waarop "IN SIGAREN", eronder op golvend met gestileerde ranken versierd tekstlint "AMSTERDAM", onder "DEPOT" en adres "[S]PUISTRAAT, HOEK TORENSTEEG G. 79.", aan de rechterkant omgeven door pennenkunst "FABRIEK EN MAGAZIJN", eronder liggend tekstlint met aan de linkerkant rankenversiering, de rechterkant met gespleten uiteinden waarop "HAARLEM", buiten het tekstlint aan de basis het adres "GROOTE HOUTSTRAAT HOEK ANEGANG WK. 3 NO. 634." Keerzijde aan de linkerkant deel rankenversiering van de voorstelling aan de voorzijde”.

J. J. Vogels, ‘De Arend’, Sigaren en tabak, Groote Markt

Amsterdam Pipe Museum (periode 1880-1900): “Sigarenzakje van papier staand bedrukt in zwarte inkt met aan de voorzijde centraal rechts een arend met gespreide vleugels zitten op een soort takje, eronder "DE AREND" en een pijlvormig motief, onderlangs "SIGAREN EN TABAKS-HANDEL", J.J. VOGELS GROOTE MARKT, HAARLEM". Keerzijde onbedrukt, door vouwen links deel vleugel arend en opschrift aan de voorzijde zichtbaar”.

J.W. Aders, handel in sigaren, tabak, en sigaretten, Barteljorisstraat 42.

Amsterdam Pipe Museum (periode: 1892): “Sigarenzakje van papier liggend bedrukt in blauwe inkt met bovenaan in liggende rechthoekige barokke omlijsting met rolwerk en krullen een voorstelling van een boer met zeis met op de achtergrond een hooiwagen en koeien, links een anker bij een grote tabaksplant en enkele tabaksverpakkingen, waaronder een tabaksvat, een aantal kistjes en een baal, op de voorgrond midden een ploeg, onderaan de lijst de titel "DE LANDBOUW". Keerzijde tekstuele reclame bovenaan in toogvorm "HANDEL IN", eronder op een in drieën gevouwen tekstlint "SIGAREN, TABAK EN SIGARETTEN", onderlangs "J. W. ADERS, BARTELJORISSTRAAT NO. 42, BIJ DE GROOTE MARKT, HAARLEM.".

J. Engelgeer, tabak, snuif en sigaren, Kleine Houtstraat 56.

Amsterdam Pipe Museum (periode 1885-1905): “Sigarenzakje van papier liggend bedrukt in blauwe inkt met bovenaan rechts op tekstbord met rolwerk "TABAK, SNUIF, & SIGAREN.", eronder rechts het wapen van Amsterdam met aan de bovenkant in toogvorm "HET WAPEN" en aan de onderkant in boogvorm "AMSTERDAM", met centraal schuins op tekstschild met geknikte uiteinden "J. ENGELGEER.", linksonder op golvend tekstlint met geknikte uiteinden adres "KLEINE HOUTSTRAAT, 56", aan de onderkant "HAARLEM", aan de basis centraal drukkerrssignatuur "STOOMDR DESGUERROIS & CO AMST".

J.P.W. Exter, Amerikaansch Sigarenmagazijn, Jansstraat

Amsterdam Pipe Museum (periode 1885-1905): “Sigarenzakje van papier liggend bedrukt in blauwe inkt en tekst met verschillend lettertype bovenaan "AMERIKAANSCH SIGAREN-MAGAZIJN VAN J.P.W. EXTER" JANSSTRAAT HAARLEM." aan weerszijden van naam krulornament, eronder tekstuele reclame "SPECIALITEIT IN GOED GEFABRICEERDE HOLLANDSCHE EN AMERIKAANSCHE SIGAREN GROOTE SORTEERING GEIMPORTEERDE HAVANA SIGAREN.".

Later overgenomen door Joh. J.M. van Dormael op Jansstraat 5

Amsterdam Pipe Museum (periode 1900-1910): “Sigarenzakje van papier in blauwe inkt met bovenaan in toogvorm "AMERIKAANSCH SIGAREN MAGAZIJN VAN" met aan weerszijden rankenversiering, eronder op rechthoekig tekstschild met aan de uiteinden cirkelvormig ornament met gekartelde binnenrand en ovaal ornament in het midden naam "JOH.J.M. VAN DORMAEL", eronder in boogvorm adres "JANSTRAAT 5." en op gebogen tekstlint met geknikte uiteinden "HAARLEM", aan de onderkant tussen een geometrisch motief tekstuele reclame "SPECIALITEIT IN GOED GEFABRICEERDE HOLLANDSCHE EN AMERIKAANSCHE SIGAREN GROOTE SORTEERING GEIMPORTEERDE HAVANA SIGAREN".

J.P. Stam, sigaren, tabak en snuif, Zijlstraat 52, hoek Ged. Oude Gracht, later Zijlstraat 43, hoek Nassaulaan.

Amsterdam Pipe Museum (periode: 1896): “Sigarenzakje van papier liggend bedrukt met blauwe inkt met linksboven in toogvorm "HET WAPEN VAN BLOEMENDAAL", eronder het wapen van Bloemendaal, met rechts versierd met pennenkunst adres "J.P. STAM IN SIGAREN, TABAK EN SNUIF KOFFIE & THEE ZIJLSTRAAT, 52 HOEK GED. OUDE GRACHT. HAARLEM.", rechtsonder in potlood jaartal "1896".

En: Amsterdam Pipe Museum (periode: 1904): “Sigarenzakje van papier staand bedrukt met zwarte inkt bovenaan op golvend tekstlint "T’ WAPEN VAN BLOEMENDAAL", eronder het wapen van Bloemendaal met aan weerszijden diverse tabaksproducten, waaronder een dekselbus met de letters "FE", een snuiftabakspot, een tabakston met de letter "G." en enkele kistjes, aan de onderkant adres "J.P. STAM, TABAK, SNUIF, SIGAREN, KOFFIE EN THEE. ZIJLSTRAAT NO. 43 HOEK NASSAULAAN, HAARLEM.", in rechteronderhoek met potlood jaartal "1904".

M.C. Poldermans

Amsterdam Pipe Museum (periode 1890-1905): “Sigarenzakje van papier staand bedrukt in blauwe inkt met aan de linkerzijde bovenaan het wapen van Nederland geflankeerd door Mercuriusstaf en anker, geheel bovenaan in toogvorm tekstuele reclame "HANDEL IN BINNEN EN BUITENLANDS GEFABRICEERDE SIGAREN. FABRIEK DE BEURS VAN AMSTERDAM", met onder het wapen verkoopadressenlijst "W.G.BOELE SENIOR VOORHEEN G.J. BOELE & ZOON. LEVERANCIERS VAN Z.M.DEN KONING .", met na lijnversiering eronder twee rijen verkoopadressen gescheiden door dubbele lijn "EIGEN VERKOOPHUIZEN : AMSTERDAM VIJGENDAM NO: 8.REMBRANDTSPLEIN NO.3; ROTTERDAM HOOGSTRAAT, HOEK SPUI, BIJ DE MARKSTEEG.; DEN HAAG, SPUISTRAAT.; UTRECHT, CHOORSTRAAT.; LEIDEN, BREEDESTRAAT.; GRONINGEN. TUSSCHEN DE BEIDE MARKTEN.; KAMPEN OUDESTRAAT.; HOOFDADMINISTRATIE KAMPEN, OUDESTRAAT, met aan de keerzijde staand bedrukt bovenaan de Amsterdamse Stedemaagd te midden van een aantal kistjes sigaren, met eronder een golvend tekstlint waarop "W.G.BOELE SENIOR HOFLEVANCIER", bovenaan in liggend ovaal de Beurs van Zocher met erboven in getoogd tekstlint "FABRIEKSMERK", met buiten de voorstelling boven wapen met drie burchten versierd met ridderhelm en rankenmotief, onder de voorstelling op gebogen tekslint "DE BEURS VAN AMSTERDAM", met aan de linkerkant binnen een cirkelvormige omlijsting een afbeelding van een sigarenfabriek met "EG. N… 1587", aan de rechterkant binnen cirkelvormige omlijsting een afbeelding van de gevel van een tabakswinkel met "ONDEÉ 1860?", onder de voorstellingen depotsadressenlijst "W.G. BOELE SENIOR. VOORHEEN G.J. BOELE & ZOON. LEVERANCIER VAN Z.M.DEN KONING. DEPOT’S. TE SCHAGEN-W.ROGGEVEEN DZ.; PURMERNDE-H.V.V.HALM.; BREDA-F.DE KONING.; ‘S BOSCH-WEDE.G.VAN WORDRAGEN.; TE DEN HELDER-A.B.WEBER.; KOOG A/D ZAAN – J.KOPPER.; .DORDRECHT.J.H. J.DE ZOETE .; HAARLEM.M.C.POLDERMANS.; TIEL.- D.ROTH.; WINSCHOTEN BIJ DE FIRMA GARRELTS EN VAN DEEN.; DRIEBERGEN .W.KRAAL .; WORMERVEER WEDE. K KAPER.SZ..; SAMARANG.. – VAN BEMMEL & CO.; BATAVIA,.- G.W. VERSTEEG.".

K. Kuijk Kz, Kraantje Lek, Tabak, sigaren, koffie, thee, Zijlstraat 44

Amsterdam Pipe Museum (periode 1895-1910): “Sigarenzakje van papier staand bedrukt in blauwe inkt met bovenaan in liggend rechthoekige omlijsting met in de hoeken gestileerd rankenmotief een vat met druppelende kraan, erboven in toogvorm "KRAANTJE LEK", buiten de omlijsting onderste helft met pennenkunst adres "KRAANTJE LEK. K. KUIJK KZ. TABAK-SIGAREN-KOFFIE-THEE ZIJLSTRAAT 44, HAARLEM.". Aan de basis drukkerssignatuur "STEEN(…) BAL ZAANDAM".

J.R. Korstjens, vh J.N. Cardozo, Tabak en sigarenmagazijn, Kruisweg 70e

Amsterdam Pipe Museum (periode 1920-1930): “Sigarenzakje van papier liggend bedrukt in blauwe inkt bovenaan links "TABAK- EN SIGARENMAGAZIJN" eronder schuins "J.R. KORSTJENS" eronder ‘V.H. J.N. CARDOZO’, rechtsonder "IMPORT – EXPORT, "HAARLEM KRUISWEG 70E, TELEF. 1871". Keerzijde staand bedrukt bovenaan het wapen van Nederland met eronder "SPECIALITEIT IN HAVANA SIGAREN EN ECHTE RUSSISCHE, EGYPTISCHE, TURKSCHE, FRANSCHE SIGARETTEN", verder "EXPORT NAAR ALLE WERELDDEELEN", aan de basis drukkerssignatuur "J. VAN DEN BERG JR. – AMSTERDAM – ANTWERPEN".

En: Amsterdam Pipe Museum (periode 1920-1935): “Sigarenzakje van papier liggend bedrukt met in paarse inkt bovenaan links "SIGARENMAGAZIJN, IMPORT – EXPORT" eronder in schuins rechthoekige liggende lijst "J.R. KORSTJENS" met achtergrond van gestileerd slangenleermotief, rechts onder "TELEFOON NO. 1871", eronder "HAARLEM KRUISWEG 70". Keerzijde liggend bedrukt linksboven op bovenste gedeelte met een vogel en ranken versierde gestileerde bloem "GEÏMPORTEERDE", met schuins over bloem in tekstlint "HAVANA- & MANILLA SIGAREN", met rechtsonder "SPÉCIALITEIT IN", eronder schuins op rechte linten "AMERIKAANSCHE, EGYPTISCHE-, RUSSISCHE, TURKSCHE & ALGIERSCHE" en aan de basis op recht lint "SIGARETTEN”.

P & J.F. Machielse, Sigarenmagazijnen, o.a. Groote Houtestraat 58

Amsterdam Pipe Museum (periode 1920-1935): “Sigarenzakje van papier staand bedrukt in bruine inkt bovenaan "P. & J.F. MACHIELSE, EXPLOITATIE VAN SIGARENMAGAZIJNEN", onder in vierkant een glimlachende jongeman in jacket met sigaret in de mond een sigaret aanbiedend aan oudere kale man in jacket rechts, onder de afbeelding "SPUISTRAAT 54 TELEFOON 7949, PRINSESTR. 17 DEN HAAG, GR. HOUTSTR. 58 TELEFOON 3240 – HAARLEM". Keerzijde staand bedrukt centraal het wapen van Nederland, erboven "SIGAREN UITSLUITEND UIT DE BESTE FABRIEKEN", aan de basis "GROOTE SORTEERING SIGARETTEN EN GROS EN DÉTAIL".

En: Amsterdam Pipe Museum (periode 1925-1940): “Sigarenzakje van papier staand bedrukt in zwarte inkt bovenaan "Sigarenmagazijnen", onder links in vierkant een glimlachende jongeman in jacket met sigaret in de mond een sigaret aanbiedend aan oudere kale man in jacket rechts, centraal schuins "P. EN J.F. MACHIELSE", onderlangs rechts een afbeelding van een tabaksvat, onderaan "SPUISTRAAT 54, TEL. 7949, PRINSESTRAAT 17, BOEKHORSTSTRAAT 113, DEN HAAG, GR. HOUTSTRAAT 58 – HAARLEM, TELEFOON 3240". Keerzijde staand bedrukt in dubbele rechthoekige lijst bovenaan "SIGAREN UITSLUITEND UIT DE BESTE FABRIEKEN", centraal het wapen van Nederland, onderlangs "GROOTE SORTEERING SIGARETTEN EN GROS EN DÉTAIL", buiten de lijst onderaan drukkerssignatuur "NADRUK VERBODEN – J. VAN DEN BERG JR.".

H. Stinis, Borneo, Sigarenmagazijn, Kruisweg 23.

Amsterdam Pipe Museum (periode 1920-1935): “Sigarenzakje van papier staand bedrukt in blauwe inkt bovenaan in boogvorm "SIGARENMAGAZIJN", eronder ""BORNEO" TELEFOON NO. 1506", centraal de voor- en zijgevel van een tabakswinkel, boven de ingang staat "SIGARENMAGAZIJN BORNEO", boven de etalage rechts staat "GEIMPORTEERDE HAVANA SIGAREN", onder de afbeelding "H. STINIS KRUISWEG 23 HOEK MOLENSTRAAT, HAARLEM".

H. Bijnsdorp. Tempelierstraat 46.

Amsterdam Pipe Museum (periode 1920-1940): “Sigarenzakje van papier liggend bedrukt met bovenlangs in paarsige inkt "TABAK- EN SIGARENMAGAZIJN", verder "SPECIALITEITEN IN GEÏMP. SIGARETTEN", geflankeerd door een lijnenmotief, in schuins geplaatst tekstschild "B. BIJNSDORP" linksboven en rechtsonder met gestilleerd motiefje, eronder "HAARLEM TEMPELIERSTRAAT 46". Keerzijde liggend bedrukt in een rechthoekige dubbele lijst schuins een tekstchild met "TEMPELIERSTRAAT 46" en eronder "HAARLEM", geflankeerd door een motief opgebouwd uit drie rijen staande streepjes.”.

K. Tuijn. Sigarenmagazijn, Kruisweg 48

Amsterdam Pipe Museum (periode 1930-1955): “Sigarenzakje van papier staand bedrukt in zwarte inkt bovenaan links een kroon met eronder "K. TUIJN, KRUISWEG 48 HAARLEM, POSTREKENING 375509, TELEFOON 18634", onderlangs rechts in gedrukt zegel met "UITSLUITEND 1E KLAS MERKEN". Keerzijde staand bedrukt bovenaan "DRIE" en drie trapsgewijs aflopende zwarte stippen, eronder "PUNTEN WAAROP ONZE ZAAK STEUNT", onderlangs trapsgewijs aflopend "KWALITEIT, VERZORGING, SORTEERING", aan de basis "K. TUIJN, KRUISWEG 48 – HAARLEM TELEFOON 18634".

Joh. Bakker. Tabak, sigaren en Sigarettenmagazijn. Kritzingerstraat 7.

Amsterdam Pipe Museum (periode 1930-1960): “Sigarenzakje van papier met voorzijde overlangs in art deco omlijsting bovenlangs "JOH. BAKKER" en in een liggende rechthoek "TABAK-, SIGAREN- EN SIGARETTENMAGAZIJN KRITZINGERSTRAAT 7 TEGENOVER BRANDSTRAAT HAARLEM STEEDS DE BESTE MERKEN UIT 1STE KLAS FABRIEKEN", de zijkanten geometrische art-deco lijnen, langs de onderrand handgeschreven met inkt "BRIEFKAARTEN". Keerzijde kroon waarin drie tabaksbladeren zijn verwerkt waaronder "BIJZONDER AANBEVOLEN DE MERKEN: WILLEM II VICTOR HUGO KAREL I VALKHOF HOFNAR IBSEN AIDA ENZ." en onderlangs tussen horizontale strepen "UW ADRES VOOR PRIMA ROOK- EN PRUIMTABAK".

A. Veninga, Sigarenmagazijnen, o.a. Zijlstraat 39, Haarlem

Amsterdam Pipe Museum (periode 1930-1970): “Sigarenzakje van papier staand bedrukt in bruine inkt op de voorzijde links in kolom "SIGARENMAGAZIJNEN A. VENINGA AMSTERDAM GR. V. PRINSTERERSTRAAT 110 (HOEK 1E KEUCHENIUSSTR.) TELEF. 83724 MEEUWENLAAN 187 (HOEK GANZENWEG) TELEF. 60174 SPAARNDAMMERDIJK 17 (B.D. HEMBRUGSTRAAT TELEF. 41330 MOSPLEIN 2 (HOEK V.D. PEKSTRAAT) TELEF. 60080 WEESPERZIJDE 128-129 (HOEK OVERAMSTELSTRAAT) TELEF. 50039 HAARLEM ZIJLSTRAAT 39 TELEF. 13646 SPAARNE 70 (HOEK KORTE VEERSTRAAT TELEF. 14016", rechts onderhoek in cirkelvorm met getande lijst "ROOKT VENINGA’S TABAK". Keerzijde in staande rechthoek met dubbele gladde lijst bovenaan naar rechts gewend borstbeeld van stadhouder Willem II met erboven "WILLEM II SIGAREN" en eronder "JE FABRIKAAT", eronder "WILLEM II ROYAL T BEST VAN AL 10 CT 12 CT 15 CT".

Fa Jacques, Sigarenmagazijn ‘Het Nieuwe Postkantoor’, Zijlstraat 54.

Amsterdam Pipe Museum (periode 1950-1960): “Sigarenzakje van papier met voorzijde in staande rechthoek voor en zijkant van een huis met trapgevel aan de linkerzijde en een stuk lijstgevel rechts, onderin een sigarenwinkel met tussen de ramen een muurschildering en boven de etalages een reclamebord waarop tweemaal "WINFIELD", erboven buiten de plaat "SIGAREN-MAGAZIJN "HET NIEUWE POSTKANTOOR", en eronder "FA. JACQUES ZIJLSTRAAT 54 HOEK GED. OUDE GRACHT – TELEFOON 11068 T.O. HET NIEUWE POSTKANTOOR HAARLEM". Keerzijde onbedrukt.”.

C. Marchand, Barendsestraat 21, hoek Palmstraat

Advertentie: Delcampe.

Ondanks het feit dat het roken van sigaren en sigaretten in een kwade reuk is komen te staan, zijn er nog steeds talloze winkels in Haarlem en omgeving waar sigaren, sigaretten en andere tabaksproducten te verkrijgen zijn. Los van de grote supermarkten zijn dat eind 2019 de volgende verkooppunten. Veel van deze winkels zijn ook (veel) andere producten gaan verkopen en daar horen vaak ook postzegels bij. Na het opheffen van de postkantoren heeft PostNL (en eerder TNT Post) een aantal van deze bedrijven bereid gevonden om als post servicepunt verder te gaan. In onderstaand overzicht hebben we in de laatste kolom bij alle ons bekende tabakszaken in en om Haarlem aangegeven of het eind 2019 ook een PostNL punt was.

Het is interessant om op te merken dat alle sigarenwinkels waar we historische bewijzen van hebben (zie boven) niet meer bestaan, op één na: Havana House Haarlem vh W. H. Voet en Zn, waar we dieper op in zullen gaan in de twee hierna volgende delen.

Overzicht van de sigaren-, sigaretten- en tabakswinkels in Haarlem en omgeving, eind 2019

Naam van de winkel

Adres

Bron

Ook PostNL punt

Ako Schalkwijk

Rivièradreef 14

3

ja

Amsterdam Vapes

Bennebroekerdreef 40 Bennebroek

2

Babe

Tempeliersstraat 70

1

Bisschops Primera

Zijlstraat 45

1

ja

Bruna Amsterdamstraat

Amsterdamstraat 15

3

Bruna Eksterlaan Volkers

Eksterlaan 80

3

Bruna Rivièradreef

Rivièradreef 28

3

Van Buringen VOF / Tabakspeciaalzaak Eskes

Gierstraat 79

1, 2

Cigo Havana House

Kennemerlaan 49 IJmuiden

2

ja

Cigo Hug, N.H.M. Hugtenburg

V. Oosten de Bruijnstr 95 / Amsterdamstraat 43

1, 2

ja

CPH Kiosk

Gen De la Reijstraat 28

1

De Damp Kruidenier

Du Perronstraat 6

2

Delftwijk Sam Sigarenmagazijn

Generaal Spoorlaan 28

1

Dune Trading Group BV

Nieuwe Gracht 56

1

De Groot-Veltman V.O.F. Boekwinkel / Bruna

Marsmanplein 14

2

ja

Harkema BV G

Herenweg 135, Heemstede

1

Havana House v/h W H Voet en Zn

Kruisstraat 39

1

Kompas Lectuurshop

Marsmanplein 9-11

1,3

Lektuurshop B. Pastor

Engelenburg 80

2

Paul Mans

Zandvoortselaan 157 Heemstede

3

ja

Oud Schoten Rokers- en Kadohuis ’t

Schoterweg 43

1

Primera Meerwijk J. v. Vuuren

Leonardo da Vinciplein 2

1, 2

Primera Meester

Santpoorterstraat 62

1

ja

Primera Overveen

Bloemendaalseweg 234, Overveen

1

ja

Primera Prince

Planetenweg 12 IJmuiden

2

Primera De Pijp

Raadhuisstraat 30 Heemstede

2

ja

Primera Veldman

Van Nesstraat 71

2

Primera Zandvoort

Haltestraat 9, Zandvoort

2

Primera Zeewijkplein

Zeewijkplein 121 IJmuiden

2

Roodbol C

Hannie Schaftstraat 25

1

Santa Fé Natural Tobacco Company The Netherlands BV

Marnixstraat 63

3

Tabakshop Petra, Fa Koning

Belgiëlaan 55

1, 3

Tabakshop Timmy /Vivant (*2013)

Rijksstraatweg 108

1, 2, 4

ja

Tabakspeciaalzaak Cor Mazereeuw

Pijlslaan 128,

1

Tabakspeciaalzaak Ebbeling (en Vastenhouw)

Prinses Beatrixplein 37

1, 3

ja

Tabakspeciaalzaak Meijer

Kleine Houtstraat 24

3

Techador ‘t Rokertje

H. Schaftstraat 25

2

Techador Toeset

Bloemendaalseweg 70, Santpoort-Zuid

2

The Read Shop Express

Hoofdstraat 177 Santpoort Noord

1

Totaal Gemak van Buringen

Grote Houtstraat 161

3

Totaal Gemak Jean Licot Tabaksspeciaalzaak (’toebackshuis’)

Kruisweg 37

1, 2

Totaal Gemak / Cigo Keun, Mariëlle Keuning

Amsterdamstraat 43

1, 2, 3

ja

Totaal Gemak / Cigo Linda

Zijlweg 44 zw.

1, 2

Totaal Gemak Tabakshop P de Jong

Generaal Cronjéstraat 95/97

1

Vernooijtrading BV

Delistraat 18/RD

1

Vivant Adriaanse

Kleine Houstraat 24

2

Vivant Schalkwijk

Mentonpassage 9

1

Van de Wal

Jan v. Goyenstraat 4 Heemstede

3

Bronnen:

1 DTG – de telefoongids

2 Telefoonboek; ook: Openingstijden.com

3 CYLEX

De Firma H.W. Voet / nu: Havana House Haarlem vh W.H. Voet & Zn

Op de website van wat nu Havana House Voet heet staat de volgende historische informatie:

“In 1832 startte de heer Vervoorn een tabakszaak aan de Kruisstraat 22 te Haarlem. Zijn opvolger W.H. Voet kocht in 1866 de verderop gelegen drie panden 39-41-43 en zette op nummer 39 de sigarenzaak voort. In 1882 liet Voet het pand op nr. 39 in de stijl van het Amsterdams concertgebouw verbouwen en verkocht de panden op nr. 41 en 43. (Het interieur is behouden en ademt nog steeds de sfeer van de 19e eeuw.)

In de kelder produceerden zes sigarenrollers de sigaren die in de winkel vaak per stuk verkocht werden. Tevens bestond er een levendige export naar Engeland en vooral Indonesië. Omstreeks 1920 werd echter, door de opkomende industrialisatie de laatste sigarenmaker ontslagen. De verkoop van de betere sigaren, pijpen en pijptabak werd gewoon voortgezet. Sigaretten roken werd populair en dus werden sigaretten (in het begin voornamelijk Egyptische import) aan het assortiment toegevoegd.

Begin jaren dertig overleed de heer W.H. Voet en werd de winkel voortgezet door zijn schoonzoon. Na de moeilijke oorlogsjaren (in die periode 40-45 werd naast tabak van alles verkocht) volgde de toenmalige winkelbediende de heer J.H. Nijhuis de vorige eigenaar op. Deze kwam te overlijden in 1979 en werd op zijn beurt opgevolgd door zijn dochter en haar echtgenoot J.A.G. Richters.

De focus bleef natuurlijk gericht op sigaren, maar, geheel passend in die tijd, werden enige convenience-artikelen aan het assortiment toegevoegd (tijdschriften, zoetwaren, souvenirs etc.) Eind jaren negentig werd de vraag naar Longfillers (in het Caribisch gebied handgemaakte sigaren) zo groot, dat deze vanuit speciaal bevochtigde kasten werden verkocht.

In het jaar 2000 werd samen met zoon Roy (inmiddels toegetreden) besloten de niet tabak-gerelateerde artikelen uit het assortiment te verwijderen, en als Superspeciaalzaak verder te gaan. Ook werd in 2000 na een zeer geslaagde sigarenproeverij, het Haerlemsch Sigarengenootschap Smaeck ende Genoeghen opgericht. Twee jaar later werd de inloop-Humidor -25 m3- geopend, welke een keur aan handgemaakte sigaren uit Cuba, Dominicaanse Republiek, Honduras, Panama, Nicaragua etc. in vele maten en prijzen, biedt.

In 2008 werd het predicaat Habanos-Specialist (een bekroning voor vakmanschap) verleend. In 2010 vond aansluiting plaats bij de Compaenen-groep en werd het sigarenmerk Jan van der Pigge overgenomen. Inmiddels zwaait Roy Richters de scepter”.

Op de website staan ook twee illustraties:

Het huidige logo is:

Een oude foto van het pand aan de Kruisstraat 39 (in tweevoud):

Bron: Pinterest

De verzameling betaalbewijzen uit de archieven van de Firma H.W. Voet

De stukken zijn op dit moment onderdeel van de verzameling van Ben Mannesse, maar hij heeft ze overgenomen van de legendarische Haarlemse verzamelaar Koos van Putten (ook oud-bestuurslid van OHvZ), die ze op zijn beurt weer verworven heeft van de Firma Voet, nu Havanna House Haarlem.

De waardepapieren in de verzameling lopen van 1882 tot 1902 en een selectie ervan wordt getoond in de volgende illustraties. Deels lopen de betalingen via postkantoren en deels via bankfilialen in Haarlem.

Quitung aan Magdeburg van de heer W.H. Voet, 13 oktober 1882

Verzameling Ben Mannesse, voor- en achterzijde. Via de Haarlemsche Bankvereeniging. Teding van Berkhout en De Clercq.

Geldtransactie tussen de Firma Voet en Louis Dobbelmann, 25 januari 1887

Verzameling Ben Mannesse, voor- en achterzijde. Via de Hollandsche Crediet- en Deposito Bank Mees & Ritzema, kantoor Haarlem.

Geldtransactie tussen de Firma Voet en P. Goedewaagen & Zoon, te Gouda, 16 juli 1891

Verzameling Ben Mannesse. Met op de voorzijde een postzegel van 10c, met puntstempel 42 van Gouda (achterzijde blanco).

Geldtransactie tussen de Firma Voet en Louis Dobbelmann te Rotterdam, 29 november 1891.

Verzameling Ben Mannesse, voor- en achterzijde. Met op de voorzijde een postzegel van 10c, met puntstempel 94 van Rotterdam en op de achterzijde een kleinrondstempel Haarlem 29 november 1891.

Geldtransactie tussen de Firma Voet en Bouman & Kieboom, stoomzagerij, 6 juni 1894

Verzameling Ben Mannesse, voor- en achterzijde. Met op de voorzijde een postzegel van 5c, en op de achterzijde een kleinrondstempel Haarlem 6 juni 1894.

Geldtransactie tussen de Firma Voet en de Erven J.A. Lindner, Amsterdamsche Kurkenfabriek, 27 juli 1894.

Verzameling Ben Mannesse, voor- en achterzijde. Met op de voorzijde een postzegel van 5c, en op de achterzijde een kleinrondstempel Haarlem 27 juli 1894.

Geldtransactie tussen de Firma Voet en Moritz Prescher Nachfolger, 22 oktober 1894

Verzameling Ben Mannesse, voor- en achterzijde. Met op achterzijde een kleinrondstempel Haarlem 22 Oktober 1894.

Geldtransactie tussen de Firma Voet en J.A. van den Corput, 18 11 1894

Verzameling Ben Mannesse, voor- en achterzijde. Via de Incassobank Westerkappel & Hoofd, kantoor Haarlem.

Geldtransactie tussen de Firma Voet en A.F.M.Bastiaans te Amsterdam, 1 september 1896/ 4 september 1896.

Verzameling Ben Mannesse, voor- en achterzijde. Via Postkantoor Amsterdam, met op achterzijde grootrondstempel Haarlem, 4 september 1896.

Transactie tussen de Firma Voet en de ‘Equitable’ Levensverzekering Maatschappij in de Verenigde Staten, 23 febr. 1898/9 maart 1898.

Verzameling Ben Mannesse, voor- en achterzijde. Via het Postkantoor te Amsterdam met op de achterzijde een grootrondstempel Haarlem 9 maart 1898.

Geldtransactie tussen de Firma Voet en H. Taconis Sr Tabaksfabriek te Leeuwarden, 2 januari/17 maart 1899

Verzameling Ben Mannesse, voor- en achterzijde. Via het Postkantoor te Leeuwarden met op de achterzijde een grootrondstempel Haarlem 17 maart 1899.

Geldtransactie tussen de Firma Voet en Frans Perquin, brandstoffen, Korte Spaarne 25, Haarlem, 13 februari 1899.

Verzameling Ben Mannesse.

Geldtransactie tussen de Firma Voet en Stuurman, Van der Velden & Scharff, stoomhoutzagerij en sigarenkistenfabriek, 22 februari 1899

Verzameling Ben Mannesse, voor- en achterzijde. Via Westerkappel & Hoofd, Haarlem.

Geldtransactie tussen de Firma Voet en Hermann Schött te Rheydt, 31 oktober 1899/4 november 1899

Verzameling Ben Mannesse, voor- en achterzijde. Via Postkantoor Utrecht. Met op achterzijde grootrondstempel Haarlem 4 november 1899.

Geldtransactie tussen de Firma Voet en de NV Magazijn Electra, Barteljorisstraat 21, 2 februari 1900

Verzameling Ben Mannesse.

Geldtransactie tussen de Firma Voet en Frans Erdtsieck, Nassaulaan Haarlem, 18 april 1900

Verzameling Ben Mannesse.

Geldtransactie tussen de Firma Voet en Gerhard Loeber, 13 oktober 1900/14 november 1900

Verzameling Ben Mannesse. Via het Postkantoor met op achterzijde een grootrondstempel Haarlem 14 Nov. 1900.

Geldtransactie tussen de Firma Voet en H. Swarttouw / Gebrs Van Hoytema te Delft, 11 januari 1902.

Verzameling Ben Mannesse, voor- en achterzijde. Via Hollandsche Crediet- en Depositobank Mees & Ritsema, kantoor Haarlem.

Geldtransactie tussen de Firma Voet en K. Hoesbergen, Magazijn van Verlichtings-artikelen, Nassaulaan 4 en Zoetestraat 44 te Haarlem, 26 juli 1902.

Verzameling Ben Mannesse, voor- en achterzijde.

Geldtransactie tussen de firma Voet en Koch & Co, 21 september 1902

Verzameling Ben Mannesse, voor- en achterzijde. Via Guepin & Van der Vlugt, kantoor Haarlem.

Geldtransactie tussen de Firma Voet en de ‘Equitable’ Levensverzekering Maatschappij, 25 november/8 december 1902.

Verzameling Ben Mannesse, voor- en achterzijde. Via Postkantoor Amsterdam. Met op achterzijde grootrondstempel 8 december 1902.

versie 1-2-2020