Voedselindustrie en voedseldetailhandel in Haarlem en omgeving

Voedsel

INLEIDING

Op onze website hebben we langzamerhand al heel wat staan over de postgeschiedenis van bedrijven in Haarlem en omgeving: zie de pagina bedrijvenpost

We hebben tot nu toe aandacht besteed aan Joh. Enschede (2x), aan de Witco raffinaderij, aan de Haarlemmerolie, aan de wijnhandel, aan tabaksbedrijven (vaak ook postagentschappen), aan de zakelijke dienstverlening in al zijn facetten en aan overheidsdiensten van provincie en gemeente. Recent hebben we ook een stuk toegevoegd over Droste, de fabriek van chocoladeletters en cacao. En we gaan nu verder met de overige voedingsmiddelen.

We hebben tot nu toe informatie verzameld over de volgende sectoren en de bedrijven daarbinnen:

Banketbakkers: Bogerd Patisserie, G. v.d. Boogaard, Koek- en Banketbakker, C.H. Smit, Banketbakker, N. Zaal Azn, Confiseur, Patissier, Glassier.

Boeren: J.W. Braakman, agrariër, Halfweg

Brood, koek en beschuit: Firma Van Bergen. Eerste Haarlemsche Beschuitfabriek: de Korenbloem, (Henri J.) Carels Meel- en broodfabrieken, Van Dijk’s Koek- en Beschuitfabriek ’De Volharding’, H. Franken Jr. Electrische Brood- en Beschuitfabriek, Fa C.J. Henning. Banketbakkerij en kokerij, W.F. Sandijck. Electrische Bakkerij, J. Smit & Zonen. Electrische Luxe Bakkerijen, Bakkerij de Tijdgeest, VD Bakkerijen, Vermaat’s Bakkerijen, G. de Vries Gzn Beschuit

Cacao: naast Droste ook: Union Cacao- en chocoladefabriek

Delicatessen (zoals het nu zou heten): F.A. Beelen, vruchten/fruit, comestibles, delicatessen en fijne vleeschwaren, C.H.S. Heilker, Groothandel in delicatessen, J.N.J. Hoogeboom. Boter, Kaas en Eieren, Comestibles en Vleeschwaren, A. v. d. Maaren Jansen. Delicatessenhandel, koloniale waren, Willem Stuve. Nougat Hofleverancier, P. Waterschot. Fijne vleeschwaren, eieren en comestibles, E.P. Westerveld & Zoon. Koloniale waren en comestibles

Graanhandel: Van Waveren’s Koninklijke Graanhandel NV

Jamfabriek: Sipkes’ Jamfabriek /’Stoomfabriek van vruchtenmoes’

Koffie en thee: Bakker & Co, A.F. Kremer: Stoom-Koffiebranderij en theehandel

Kruideniers: G.W. Vosshard Kruidenierswaren

Margarine: J. v.d. Griendt & Zn, Margarinefabriek, Margarinefabriek v/h Cohen & van der Laan

Melk- en kaasbedrijven: Coöperatieve Haarlemsche Centrale Melk Inrichting met eigen laboratorium, Hartenlust Melkinrichting, De Sierkan Melkinrichting, Uniekaas

Mosterd, azijn en ingemaakte groente: Eerste Haarlemsche Mosterdfabriek (M&S), Firma J. Haas & Zn: Azijnmakerij/Rozijn-Azijnfabriek “Het Anker”, Kühne (augurken en andere vegetarische produkten)

Suikerindustrie: CSM Suiker; NV Centrale Suiker Maatschappij; Suikerfabriek “Holland”, Halfweg

Veevoeder(machines): Hosokawa-Nauta Europe BV. Eerder: Nautamix NV/BV

Vriesbedrijven: Diepvries Unie BV, VEN Diepvries BV

Er moet natuurlijk nog veel meer zijn en zoals gebruikelijk hierbij de oproep om door te geven wat er nog extra wordt gevonden.

Tot nu toe hebben we vooral poststukken en ander materiaal verwerkt van onze OHvZ-leden Dirk de Geus, Jan Groenendijk, David Haug, Dick Kerkvliet, Ronald Notenboom (en een anoniem OHvZ lid), naast veel materiaal van Delcampe en ook wat van eBay, Verzamelaarsmarkt en ons eigen jubileumboek uit 2011. En een paar foto’s uit het Noord-Hollands Archief.

De volgende bedrijven worden genoemd.

Bakker & Co. Koffie- en theehandel

F.A. Beelen, vruchten/fruit, comestibles, delicatessen en fijne vleeschwaren

Firma Van Bergen. Eerste Haarlemsche Beschuitfabriek: de Korenbloem

Bogerd Patisserie

G. v.d. Boogaard, Koek- en Banketbakker

J.W. Braakman, agrariër, Halfweg

(Henri J.) Carels Meel- en broodfabrieken

Haarlemsche Centrale Melk Inrichting met eigen laboratorium

CSM Suiker; NV Centrale Suiker Maatschappij; Suikerfabriek “Holland”, Halfweg

Diepvries Unie BV

Van Dijk’s Koek- en Beschuitfabriek ’De Volharding’

NV Droste’s cacao- en chocoladefabrieken

Eerste Haarlemsche Mosterdfabriek, M&S

H. Franken Jr. Electrische Brood- en Beschuitfabriek

J. v.d. Griendt & Zn, Margarinefabriek

Firma J. Haas & Zn: Azijnmakerij/Rozijn-Azijnfabriek “Het Anker”

Hartenlust Melkinrichting

C.H.S. Heilker, Groothandel in delicatessen

Fa C.J. Henning. Banketbakkerij, kokerij

J.N.J. Hoogeboom. Boter, Kaas en Eieren, Comestibles en Vleeschwaren

Hosokawa-Nauta Europe BV. Eerder: Nautamix NV/BV

A.F. Kremer: Stoom-Koffiebranderij en theehandel

Kühne (augurken en andere vegetarische produkten)

A. v. d. Maaren Jansen. Delicatessenhandel, koloniale waren

Margarinefabriek v/h Cohen & van der Laan

W.F. Sandijck. Electrische Bakkerij

De Sierkan Melkinrichting

Sipkes’ Jamfabriek /’Stoomfabriek van vruchtenmoes’

C.H. Smit, Banketbakker

J. Smit & Zonen. Electrische Luxe Bakkerijen

Willem Stuve. Nougat Hofleverancier

Bakkerij de Tijdgeest

Uniekaas

Union Cacao- en chocoladefabriek

VD Bakkerijen

VEN Diepvries BV

Vermaat’s Bakkerijen

G.W. Vosshard Kruidenierswaren

G. de Vries Gzn Beschuit

P. Waterschot. Fijne vleeschwaren, eieren en comestibles

Van Waveren’s Koninklijke Graanhandel NV

E.P. Westerveld & Zoon. Koloniale waren en comestibles

N. Zaal Azn, Confiseur, Patissier, Glassier.

En dan nu per bedrijf

Bakker & Co. Koffie- en theehandel, Korte Veerstraat 3, Haarlem.

Delcampe: “1920 Bk met firmalogo van HAARLEM naar Deventer”.

F.A. Beelen, vruchten/fruit, comestibles, delicatessen en fijne vleeschwaren, Kruisstraat 15, Haarlem.

delcampe“1910. Bk met firmalogo van HAARLEM naar Deventer”. Briefkaart verstuurd
van Haarlem naar Deventer op 15-4-1910 en gefrankeerd met 2½ c.

delcampe: “1915 Bk met firmalogo van HAARLEM naar Deventer”. Nu met telefoonnummer.

delcampe: “1930 Bk met firmalogo van HAARLEM naar Deventer”.

Firma Van Bergen. Eerste Haarlemsche Beschuitfabriek: de Korenbloem, Haarlem.

Verzameling Jan Groenendijk.

Bogerd Patisserie, Leidsevaart 372, Haarlem.

Verzameling Jan Groenendijk.

G. v.d. Boogaard, Koek- en Banketbakker, Frans Halsstraat 54, Haarlem.

Verzameling Dick Kerkvliet. Briefkaart van Haarlem naar Amsterdam, 20 OCT 1904. Grootrondstempels.

J.W. Braakman, agrariër, Halfweg

delcampe. Briefkaart van Halfweg-4 naar Almelo, 2 III 1949, kortebalkstempel, gefrankeerd met 6 cent.

(Henri J.) Carels Meel- en broodfabrieken, Haarlem

Verzameling Jan Groenendijk.

Verzameling Jan Groenendijk.

Coöperatieve Haarlemsche Centrale Melk Inrichting met eigen laboratorium, Pieter Kiesstraat 79, Haarlem.

Verzameling Jan Groenendijk

CSM Suiker; NV Centrale Suiker Maatschappij; Suikerfabriek “Holland”,
Postbus 7, Halfweg

delcampe. Brief van Halfweg naar Basel, 21 X 1948, kortebalkstempel, gefrankeerd met 20 cent.

Verzameling Dirk de Geus. Briefstuk. 26 VIII 1971. Roodfrankering 20 cent.

Diepvries Unie BV, Haarlem

Verzameling Jan Groenendijk. Briefstuk. Haarlem 6 II 1981. Roodfrankering 065 cent.

NV Droste’s cacao- en chocoladefabrieken: zie apart stuk op de website, ook bij bedrijvenpost.

Van Dijk’s Koek- en Beschuitfabriek ’De Volharding’, Haarlem

Verzameling Jan Groenendijk.

Eerste Haarlemsche Mosterdfabriek, M&S, Haarlem.

Delcampe; niet langer toegankelijk

H. Franken Jr. Electrische Brood- en Beschuitfabriek, Haarlem.

Verzameling Jan Groenendijk.

J. v.d. Griendt & Zn, Margarinefabriek, Haarlem

Verzameling David Haug: brief uit Haarlem naar ’s-Gravenhage, verstuurd op 11 mei 1896 en gefrankeerd met een postzegel van 5 cent Wilhelmina Hangend Haar.

delcampe: Brief uit Portugal naar J. v.d. Griendt & Zoon te Haarlem. Tijdens de Eerste Wereldoorlog, 2016, Geopend door de Censuur.

Firma J. Haas & Zn: Azijnmakerij/Rozijn-Azijnfabriek “Het Anker”, Spaarnwouderstraat 18, Haarlem.

Verzameling David Haug, Treinstempel Amsterdam-Antwerpen B, 20 juli 1904. Gefrankeerd met 12½ cent.

Verzameling Dirk de Geus. Poststempel Zandvoort-3, naar Haarlem (met bestellersstempel B. 86), verstuurd op 28 oktober 1921 naar de firma J.A. Haas & Zoon te Haarlem. Gefrankeerd met 7½ cent.


delcampe. Briefkaart van Amsterdam naar Haarlem, 11 XI 1922, Bestellersstempel A 106. Gefrankeerd met 7½ cent.

delcampe. Brief binnen Haarlem, 24 X 1940, gefrankeerd met 5 cent traliezegel en met vlagstempel.

Hartenlust Melkinrichting, Kruisweg Haarlem

delcampe. Briefkaart met militaire postvrijdom, van Haarlem naar Alkmaar, 22.1.1915, langebalkstempel.

C.H.S. Heilker, Groothandel in delicatessen, Kloppersingel 7, Haarlem

Verzameling Ronald Notenboom. Aangetekende brief van Haarlem Schoterweg-1 naar Rotterdam, verstuurd op 11 november 1942. Gefrankeerd met 17½ cent.

Fa C.J. Henning. Banketbakkerij, kokerij. Kruisweg 39, Haarlem

Verzameling Jan Groenendijk.

J.N.J. Hoogeboom. Boter, Kaas en Eieren, Comestibles en Vleeschwaren, Frankestraat 17, Haarlem

Ebay: “3 post card briefkaart Nederland Netherlands Apeldoorn grootrond Haarlem Edam”. Drie brieven, waarvan rechtsboven verstuurd binnen Haarlem, gefrankeerd met 2½ c en met stempel van Hoogeboom.

Hosokawa-Nauta Europe BV. Eerder: Nautamix NV/BV. Postbus 773, Haarlem [instrumenten voor het mixen van poeders]

Verzameling Jan Groenendijk. Briefstuk. Haarlem 18 XII 1959. Roodfrankering 04 cent.

Verzameling Jan Groenendijk. Briefkaart van Haarlem naar Beverwijk. 13 V 1965. Roodfrankering 10 cent.

Verzameling Jan Groenendijk. Briefstuk. Haarlem 9 V 1983. Roodfrankering 140 cent.

Verzameling Jan Groenendijk. Briefstuk. Haarlem 12 III 1985. Roodfrankering 70 cent.

A.F. Kremer: Stoom-Koffiebranderij en theehandel, Haarlem

Corinphila februari 2022 veiling: Kremer Stoom-Koffiebranderij met Haarlem stempel kortebalk 27 XI 1929. Aangetekende brief per luchtpost naar Pekalongan Ned. Indië, retour Haarlem. Gefrankeerd met 65 cent.

delcampe

Verzameling Jan Groenendijk.

Kühne (augurken en andere vegetarische produkten). J. Enschedéweg 38, Haarlem.

Verzameling Jan Groenendijk. Briefstuk. Haarlem 2 I 1985. Roodfrankering 70 cent.

A. v. d. Maaren Jansen. Delicatessenhandel, koloniale waren, Haarlem

delcampe: “1920 Bk met firmalogo van HAARLEM naar Deventer”. 7 maart 1920. Machine-rolstempel, gefrankeerd met 5 cent.

Margarinefabriek v/h Cohen & van der Laan, Haarlem

delcampe. Briefkaart van Frankrijk naar Haarlem, 14 FEB 1906, gefrankeerd met 10c.

delcampe: “Perfin Verhoeven 110 – C.L. – Haarlem 1929”. Briefkaart van Haarlem naar Venlo, met machine-rolstempel Haarlem 19 III 1928 en gefrankeerd met 5 cent, perfin.

W.F. Sandijck. Electrische Bakkerij. Floresstraat
7, Haarlem.

Verzameling Jan Groenendijk. Briefkaart van Haarlem naar Koog a.d. Zaan. Vlagstempel. Gefrankeerd met 5 cent traliezegel.

De Sierkan Melkinrichting. Zijlweg 2-8, Haarlem

Foto uit 1973, p. 89 uit het boek Haarlem in Zwart-Wit. Stadsfoto’s uit de jaren 1950-1980. Eddie Aarts, Haarlem: Uitgeverij Loutje, 2018. Foto’s van het Noord-Hollands Archief.

Sipkes’ Jamfabriek /’Stoomfabriek van vruchtenmoes’, Haarlem

Verzameling David Haug, ex P. Engelenberg. Bestelkaart verstuurd uit Haarlem op 4 juli 1880.


Verzameling Dick Kerkvliet. Berichtkaart. Haarlem kleinrondstempel 24 october 1881; naar Enkhuizen, van Corn. Sipkes. Gefrankeerd met 1 cent.

Verzameling Jan Groenendijk. Briefkaart van Amsterdam naar Haarlem, met kleinrond aankomststempel 29 april 1887. En bikkelvormig Bestellersstempel D.9. Gefrankeerd met 2½ cent

Verzameling Jan Groenendijk. Briefkaart van Amsterdam naar Haarlem 28 aug 1893, kleinrondstempel als aankomststempel. Bikkelvorming bestellersstempel D.35. Gefrankeerd met 2½ cent.

Verzameling Dick Kerkvliet. Briefkaart van 2½ cent aan Corn. Sipkes, met poststempel Haarlem kleinrond 10 DEC 1896 en bestellersstempel A.15 op de postzegel.

Verzameling Jan Groenendijk. Briefkaart van ‘s-Gravenhage naar Haarlem met ontvangststempel (kleinrond) Haarlem 1 juli 1897. En bestellersstempel A 35. Gefrankeerd met 2½ cent.

Verzameling van een anoniem OHvZ lid. Briefkaart van Groningen naar Haarlem met kleinrond aankomststempel 17 JUL 1897. Bestellersstempel . 37. Gefrankeerd met 2½ cent.

delcampe: “1897 Bk met NVPH 33 en firmalogo van ROTTERDAM naar Haarlem”. Briefkaart van Rotterdam naar Haarlem (‘Stoomfabriek van vruchtenmoes’), met kleinrond aankomststempel 28 JUL 1897 en postzegel van 2½ cent. Haarlems bestellersstempel B.23 (?).

Verzameling Jan Groenendijk. Briefkaart van ’s-Gravenhage naar Haarlem, 10 nov 1897, met aankomst-kleinrondstempel en bestellersstempel F.37.

Verzameling Jan Groenendijk. Briefkaart van Groningen naar Haarlem met ontvangststempel Haarlem 27 nov 1897. En bikkelvormig bestellersstempel B 35. Gefrankeerd met 2½ cent.

Verzameling Jan Groenendijk. Briefkaart van Amsterdam naar Haarlem, verstuurd op 15 AUG 1898, met NVPH 33a (2½ cent), aankomststempel (kleinrond) Haarlem 16 AUG 1898 en bestellersstempel G.8.


eBay. Brief van Amsterdam naar Haarlem, met aankomststempel 15 AUG 1899 en bestellersstempel B.18 op de achterzijde. Gefrankeerd met 3+2 cent.

Verzameling David Haug, ex P. Engelenberg. Brief van Haarlem naar Dresden, 28 augustus 1900, naar verblijfsadres van de Heer J. Sipkes, verstuurd met een firma-enveloppe. Bijschrift in de verzameling: “Geldigheidsduur: 1.8.1899 – 31.12.1935. Tarief voor brieven naar het buitenland: 1.7.1875 – 1.10.1907 per 15 gram: 12 ½ cent”. Grootrondstempel Haarlem en gefrankeerd met 4 x 3c en 1 x ½ c. = 12½c.


delcampe: “Em. Bontkraag Expresse Amsterdam – Haarlem 1900”. Expresse brief van Amsterdam naar Haarlem, aankomststempel grootrond 8 SEP 1900, gefrankeerd met 2 x 10c.


delcampe. Port 1894 Dienst envelop Haarlem”, Grootrondstempel Haarlem 31 JUL 1902, met bestellersstempel B.31. Drie portzegels van 2½ cent.

Verzameling David Haug, ex P. Engelenberg. Briefkaart met Grootrondstempel Haarlem 4 AUG 1902, met bestellersstempel D 10. Gefrankeerd met 3c.

Verzameling Dick Kerkvliet. Briefkaart binnen Haarlem. Bestellersstempel A.31 op de postzegel en ernaast. Aankomststempel Haarlem Grootrond 7 juli 1903. Gefrankeerd met 2½ c.

Verzameling Jan Groenendijk. Briefkaart van ’s-Gravenhage naar Haarlem, 8 nov. 1904.Met Haarlems bestellersstempel F. 31.

Drukwerk verzonden op 17 december 1906 van Haarlem naar Soekaboemi. Tarief 2 cent. Ontwaard met Martinstempel Haarlem 1. Op 25 oktober 1907 geretourneerd naar de afzender voorzien van Rebuutstempes in Indië en op de envelop voorzien van de mededeling dat de geadresseerde is overleden. Uit: Jubileumboek Op Hoop van Zegels, 2011 (“Haarlem als Verzamelgebied. Collectie P. Engelenbert, door J.M. van Putten”). Op de kaart: “Sipkes’ Jamfabriek Opgericht Ao 1868. Hofleveranciers van H.H.M.M. de Koningin en Koningin-Moeder.

Verzameling Dick Kerkvliet. Briefkaart uit Leeuwarden aan Sipkes Jamfabriek te Haarlem, met bestellersstempel C 20; 1905?.

delcampe: “Haarlem – Solo Ned. Indie 1905 – Onbestelbaar – Retour”. Met bestellersstempel C.66. En aankomststempel grootrond Haarlem 27 MRT 1905.

Verzameling Jan Groenendijk. Brief binnen Haarlem. Grootrondstempel Haarlem 13 februari 1906. Van E.P. Westerveld & Zoon, Koloniale Waren en Comestibles. Gefrankeerd met 3 cent.

Verzameling David Haug, ex P. Engelenberg. Aankomststempel Haarlem 6, 28.10.1908 met bestellersstempel D.25.

delcampe. Briefkaart van Rozenbrug naar Haarlem, 5 11 1909, Haarlem- 6 langebalkstempel als ontvangststempel en bestellersstempel F.39.

eBay. Briefkaart van Oldedoorn naar Haarlem, 15 SEP 1910. Met ontvangststempel langebalk Haarlem-6 16 9 1910. Gefrankeerd met 2½ cent.

C.H. Smit, Banketbakker. Gen. Cronjéstraat 86 en Amsterdamstraat 20, Haarlem.

Verzameling Jan Groenendijk. Briefkaart van Haarlem naar Koog aan de Zaan. Met vlagstempel Haarlem 30 VIII 1939. Gefrankeerd met 2 x 1½ c.

J. Smit & Zonen. Electrische Luxe Bakkerijen. Smedestraat, Haarlem.

Verzameling Jan Groenendijk.

Verzameling Jan Groenendijk.

Willem Stuve. Nougat Hofleverancier, Haarlem.

Verzameling Jan Groenendijk.

Bakkerij de Tijdgeest, Oranjeboomstraat 168 en Lange Raamstraat 2, Haarlem en Pretoriaplein 78 en Gen. Gronjéstraat (sic) 158, Schoten.

Verzameling Jan Groenendijk.

Uniekaas, Westerhoutpark 30, Haarlem

VerzamelingDirk de Geus. Briefstuk 28 VII 1975; roodfrankering 35 cent.

Union Cacao- en chocoladefabriek Kamperstraat 37, Haarlem.

delcampe

verzamelaarsmarkt: “Reclameansichtkaart van de Cacao- en Chocoladefabriek ‘Union’ uit Haarlem. De kaart is met potlood beschreven aan voor- en achterzijde”.

Verzameling Dirk de Geus. Briefstuk. Haarlem 23 VIII 1977. Roodfrankering 45 cent.

Verzameling Jan Groenendijk. Briefstuk. Haarlem 16 VIII 1971. Roodfrankering 25 cent. Met op achterzijde fabrieksaanduiding met een stempel.

VD Bakkerijen, Haarlem

Verzameling Jan Groenendijk. Briefstuk. Haarlem 3 VI 1982. Roodfrankering 070 cent.

VEN Diepvries BV. Jan van Krimpenweg 1, Haarlem

Verzameling Jan Groenendijk, Haarlem 15 IV 1983. Roodfrankering 070 cent.

Vermaat’s Bakkerijen, Haarlem

Foto uit 1962. P. 31 uit Haarlem in Zwart-Wit. Stadsfoto’s uit de jaren 1950-1980. Eddie Aarts, Haarlem: Uitgeverij Loutje, 2018. Foto’s van het Noord-Hollands Archief.

G.W. Vosshard Kruidenierswaren, Haarlem

Delcampe

G. de Vries Gzn Beschuit. Maerten van Heemskerkstraat 40, Haarlem.

Bron: OHvZ-lid.

P. Waterschot. Fijne vleeschwaren, eieren en comestibles. Koningstraat 13, Haarlem.

Verzameling Jan Groenendijk.

Van Waveren’s Koninklijke Graanhandel NV, Haarlem.

delcampe: “1913 Mac Kingley Colorade sed House Barteldes Seed Co > van Waveren graanhandel Haarlem”. Brief van Denver Colorado, USA naar Haarlem, Bestellersstempel A60.

delcampe: “1914 H. Rückoldt Würzburg Waverens Graanhandel Haarlem”. Brief van Würzburg Beieren naar Haarlem, Haarlems Bestellersstempel D.76.

delcampe. Cheque, met belastingzegel van 10c.

Verzameling Dirk de Geus. Vensterenveloppe, Haarlem 4 5 1954. Roodfrankering 10 cent.

Verzameling Jan Groenendijk. Briefstuk. Haarlem 23 VI 1959. Roodfrankering 04 cent.

E.P. Westerveld & Zoon. Koloniale waren en comestibles. Grote Houtstraat 44, Haarlem.

Verzameling Jan Groenendijk. Brief binnen Haarlem. Grootrondstempel Haarlem 13 februari 1906. Gefrankeerd met 3 cent. Confidentiële brief aan de Heer Corn. Sipkes.

N. Zaal Azn, Confiseur, Patissier, Glassier. Frans Halsstraat 54, Haarlem.

Verzameling Dick Kerkvliet. Brief van Haarlem naar Amsterdam met machine-rolstempel van Haarlem (22-6-1912) en gefrankeerd met 2½ cent.

versie 10-04-2025